توقیف اموال بابت مهریه مسئله‌ی حقوقی بسیار مهمی است که باید به آن توجه ویژه شود! ما در مطالب این صفحه از بهترین وکیل پایه یک دادگستری در رابطه با این مورد، اموال قابل توقیف برای مهریه، دریافت حکم توقیف اموال برای مهریه، مدت زمان توقیف اموال، توقیف اموال برای مهریه از طریق اجرای ثبت، توقیف اموال برای مهریه از طریق اجرای دادگاه، رفع توقیف اموال برای مهریه، شرایط دریافت مهریه با توقیف اموال برای مهریه طبق قانون جدید و برخی موارد دیگر سخن خواهیم گفت و اطلاعات مفیدی در این باره به شما عزیزان ارائه خواهیم داد و اینک به شما پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مطالب این صفحه با ما همراه باشید.
لیست اموال قابل توقیف برای مهریه
طبق قوانین جاری ایران، زن می‌تواند برای دریافت مهریه خود از اموال شوهر اقدام به توقیف اموال کند. اموالی که قابل توقیف هستند عبارتند از:
- اموال منقول: شامل وسایل نقلیه (خودرو، موتورسیکلت)، طلا، جواهرات، پول نقد، سهام، و موجودی حساب‌های بانکی. این اموال به‌دلیل قابلیت شناسایی آسان و تبدیل سریع به پول نقد، از جمله نخستین اموالی هستند که برای توقیف مهریه قابل استفاده‌اند.
- اموال غیرمنقول: شامل ملک‌ها، زمین‌ها، آپارتمان‌ها، باغ‌ها و سایر املاک ثبت‌شده می‌شود. این دسته از اموال معمولاً دارای ارزش مالی بالایی هستند و توقیف آن‌ها ممکن است نیازمند مراحل پیچیده‌تری باشد.
- حقوق و مزایای ماهیانه: طبق قانون، تا یک‌چهارم حقوق ماهیانه فرد شاغل قابل توقیف برای پرداخت مهریه است. این مورد به‌ویژه در مواقعی که اموال دیگری برای توقیف وجود نداشته باشد، به‌عنوان منبع مالی مهمی در نظر گرفته می‌شود.
- حق کسب و پیشه (حق سرقفلی): در صورتی که شوهر صاحب مغازه یا محل تجاری با حق سرقفلی باشد، این حق نیز قابل توقیف است. این نوع دارایی برای افرادی که در کسب‌وکارهای تجاری مشغول به کار هستند، یک منبع مالی ارزشمند به حساب می‌آید.
- درآمدها و اجاره‌ها: اگر شوهر درآمدی از اجاره ملک یا دارایی‌های دیگر داشته باشد، این مبالغ نیز می‌توانند برای پرداخت مهریه توقیف شوند. این نوع دارایی‌ها می‌توانند به‌عنوان یک منبع درآمد ثابت برای توقیف مهریه مورد استفاده قرار گیرند.
- سایر دارایی‌ها: شامل سهم‌الشرکه در شرکت‌ها، بیمه عمر، اسناد مالی و سایر دارایی‌های غیرملکی شوهر می‌شود. این نوع دارایی‌ها نیز در صورتی که در اختیار شوهر باشد، برای تأمین مهریه قابل توقیف خواهند بود.
با شناسایی و معرفی این اموال به مراجع قانونی، زن می‌تواند از شوهر خود مهریه را از طریق توقیف اموال مختلف دریافت کند.
مراحل و روش توقیف اموال برای مهریه
توقیف اموال برای مهریه از دو روش اصلی قابل انجام است که انتخاب هر کدام از این روش‌ها به شرایط پرونده و وضعیت اموال شوهر بستگی دارد. روش اول از طریق اجرای ثبت است. در این حالت، اگر مهریه در عقدنامه رسمی ثبت‌شده باشد، زن می‌تواند بدون نیاز به ارائه دادخواست به دادگاه، مستقیماً از اداره ثبت اسناد و املاک درخواست کند. این روش معمولاً سریع‌تر از رسیدگی‌های دادگاهی است، زیرا نیازی به تشکیل جلسات دادرسی ندارد.
در این فرایند، دفترخانه‌ای که عقدنامه در آن تنظیم شده است، اجراییه‌ای صادر می‌کند و اداره ثبت اقدام به شناسایی و توقیف اموال شوهر می‌نماید. این روش برای مواردی که اموال شوهر مشخص و قابل‌توقیف هستند، گزینه‌ای مؤثر به شمار می‌آید.
پیشنهاد مشاهده : وکیل کیفری
روش دوم از طریق اجرای دادگاه انجام می‌شود. در مواردی که امکان مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت وجود نداشته باشد – مثلاً به دلیل عدم ثبت مهریه در عقدنامه رسمی یا عدم شناسایی اموال توسط اداره ثبت – زن می‌تواند با ثبت دادخواست به دادگاه خانواده، فرایند قانونی را آغاز کند.
دادگاه پس از بررسی مستندات و مدارک ارائه‌شده، در صورت اثبات ادعا، دستور توقیف اموال شوهر را صادر می‌کند. این روش اگرچه ممکن است زمان‌برتر باشد، اما امکان استعلام گسترده‌تر و شناسایی اموال پنهان یا غیرمشخص را فراهم می‌کند.
توقیف اموال برای مهریه از طریق اجرای ثبت
زن می‌تواند به دفترخانه‌ای که عقدنامه رسمی را ثبت کرده مراجعه و درخواست صدور اجراییه کند. پس از صدور اجراییه:
- ابلاغ اجراییه به شوهر: اداره ثبت اجراییه را به شوهر ابلاغ می‌کند.
- استعلام دارایی‌ها: اداره ثبت از سازمان‌های مربوط مانند بانک‌ها، اداره ثبت اسناد، راهنمایی و رانندگی برای شناسایی اموال شوهر استعلام می‌کند.
- توقیف اموال: پس از شناسایی اموال منقول یا غیرمنقول شوهر، اقدام به توقیف می‌شود.
- مزایده: در صورت عدم پرداخت بدهی، اموال توقیفی به مزایده گذاشته می‌شود.
توقیف اموال برای مهریه از طریق اجرای دادگاه
زن می‌تواند برای توقیف اموال شوهر و دریافت مهریه از طریق دادگاه خانواده اقدام کند. این فرایند مراحل خاصی دارد که هر کدام از آن‌ها نیازمند توجه به جزئیات و ارائه مستندات قانونی است. اولین مرحله، ارائه دادخواست به دادگاه خانواده است.
در این مرحله، زن باید دادخواست رسمی خود را در دادگاه مربوطه ثبت کند و درخواست توقیف اموال شوهر را مطرح نماید. این دادخواست باید حاوی اطلاعات دقیق از مهریه و وضعیت مالی شوهر باشد.
در مرحله دوم، زن باید اثبات مالکیت اموال شوهر را ارائه کند. در این مرحله، زن باید اموالی که متعلق به شوهر است را شناسایی کرده و آن‌ها را به دادگاه معرفی نماید. این اموال ممکن است شامل ملک، خودرو، حساب‌های بانکی، یا دیگر دارایی‌هایی باشد که قابل توقیف هستند. شناسایی این اموال می‌تواند از طریق استعلام از منابع مختلف مانند بانک‌ها، اداره ثبت اسناد و املاک یا مراکز دیگر انجام شود.
پس از بررسی و استعلام‌های لازم، در مرحله سوم، دادگاه پس از بررسی مستندات و مدارک ارائه‌شده، دستور توقیف اموال را صادر می‌کند. این دستور ممکن است شامل توقیف اموالی باشد که به‌راحتی قابل شناسایی هستند. در صورت نیاز، دادگاه می‌تواند دستور شناسایی اموال دیگر را از نهادهای مختلف صادر کند.
در نهایت، در مرحله چهارم، پس از صدور حکم قطعی دادگاه، اموال توقیف‌شده از طریق مزایده به فروش می‌رسند. در این فرایند، اموال به بالاترین پیشنهادکننده فروخته شده و از محل آن فروش، مبلغ مهریه به زن پرداخت می‌شود. فروش اموال توقیفی معمولاً تحت نظارت مقامات اجرائیه دادگاه یا اداره ثبت انجام می‌شود تا تمامی مراحل قانونی رعایت شود و حقوق طرفین به درستی تأمین گردد.
رفع توقیف اموال برای مهریه
در برخی موارد، شوهر می‌تواند با ارائه مستندات و دلایل کافی به مراجع قانونی درخواست رفع توقیف اموال خود را ارائه دهد. یکی از دلایل رایج برای این درخواست، اثبات مستثنیات دینم است. بر اساس قانون، برخی اموال به‌عنوان مستثنیات دین محسوب می‌شوند و قابلیت توقیف ندارند.
این اموال شامل منزل مسکونی متناسب با نیازهای خانوادگی، ابزار و وسایل موردنیاز برای اشتغال و کسب درآمد، و لوازم ضروری زندگی است. اگر شوهر بتواند اثبات کند که اموال توقیف‌شده جزء این دسته هستند، دادگاه یا اداره ثبت می‌تواند دستور رفع توقیف را صادر کند.
دلیل دیگر برای رفع توقیف، پرداخت کامل مهریه است. در صورتی که شوهر پس از صدور حکم یا در طول روند توقیف، مبلغ مهریه را به طور کامل به زن پرداخت کند، دیگر دلیلی برای توقیف اموال وجود نخواهد داشت و فرایند توقیف خاتمه می‌یابد.
همچنین، اگر شوهر بتواند عدم تعلق اموال توقیف‌شده به خود را ثابت کند، می‌تواند رفع توقیف را درخواست کند. به‌عنوان مثال، اگر اموالی که به اشتباه توقیف شده‌اند متعلق به شخص ثالثی باشند یا به‌طور قانونی به او واگذار نشده باشند، با ارائه مدارک لازم، دادگاه یا اداره ثبت می‌تواند دستور رفع توقیف را صادر کند.
مدت زمان توقیف اموال برای مهریه
فرایند توقیف اموال برای مهریه می‌تواند زمان‌بر باشد و معمولاً بسته به شرایط پرونده و میزان همکاری طرفین، مدت زمان متفاوتی به طول می‌انجامد. این فرایند ممکن است از چند هفته تا چند ماه ادامه داشته باشد. عواملی مانند نیاز به استعلام از نهادهای مختلف (مانند بانک‌ها، اداره ثبت اسناد و املاک، یا راهنمایی و رانندگی) و پیچیدگی پرونده در تعیین این زمان مؤثر هستند.
در صورتی که شوهر همکاری لازم را انجام ندهد یا اقدام به پنهان کردن اموال کند، روند رسیدگی دشوارتر شده و به طور قابل‌توجهی طولانی‌تر می‌شود. برای مثال، اگر اموال شناسایی‌شده در مکان‌هایی باشند که به آسانی قابل دسترسی نیستند یا شوهر به نام افراد دیگری دارایی‌های خود را منتقل کرده باشد، فرایند قانونی نیاز به بررسی‌های بیشتری خواهد داشت.
از سوی دیگر، اگر اموال مشخص و شفاف باشند و شوهر در تسلیم آن‌ها همکاری کند، این مدت زمان به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. همچنین بهره‌گیری از وکیل مهریه یا مشاوره حقوقی تخصصی می‌تواند به تسریع این روند کمک کند.
شرایط دریافت مهریه با توقیف اموال طبق قانون جدید
بر اساس قانون جدید حمایت از خانواده، زن برای دریافت مهریه خود می‌تواند از طریق توقیف اموال شوهر اقدام کند، اما این فرایند محدودیت‌هایی دارد که بسته به میزان مهریه و وضعیت مالی شوهر متفاوت است.
نخستین محدودیت، سقف 110 سکه است. طبق این قانون، زن می‌تواند برای دریافت مهریه تا سقف 110 سکه به‌طور مستقیم از طریق توقیف اموال اقدام کند. این به این معنی است که اگر مهریه زن کمتر از یا برابر با 110 سکه باشد، وی می‌تواند بدون نیاز به اثبات توانایی مالی شوهر، از طریق مراجع قانونی اموال او را توقیف کند تا حق خود را دریافت نماید.
با این حال، اگر مهریه بیشتر از 110 سکه باشد، زن باید توانایی مالی شوهر را اثبات کند. در این صورت، زن موظف است مدارکی ارائه دهد که نشان دهد شوهر قادر به پرداخت مهریه است.
این مدارک ممکن است شامل مستندات مالی مانند اسناد مالکیت اموال، درآمد ماهیانه یا سایر دارایی‌ها باشد که نشان‌دهنده توان مالی شوهر برای پرداخت مهریه باشد. در صورتی که دادگاه یا مراجع اجرائیه قادر به اثبات توانایی مالی شوهر باشند، توقیف اموال بیشتری نیز ممکن خواهد بود.
از سوی دیگر، توقیف تنها اموالی که متعلق به شوهر بوده و مستثنیات دین نباشند مجاز است. بر اساس قانون، برخی از اموال از جمله منزل مسکونی متناسب با نیازهای خانواده، ابزار کار و لوازم ضروری زندگی از دسته مستثنیات دین محسوب می‌شوند و نمی‌توان آن‌ها را برای توقیف به‌منظور دریافت مهریه توقیف کرد.
بنابراین، زن تنها می‌تواند اموالی را توقیف کند که نه تنها متعلق به شوهر باشد، بلکه در چارچوب مستثنیات دین قرار نگیرد.
این قوانین با هدف حمایت از حقوق زن و جلوگیری از تضییع آن‌ها در مقابل شوهرانی که قادر به پرداخت مهریه نیستند، وضع شده است. با این حال، فرایند توقیف اموال و استیفای مهریه بسته به شرایط مالی و نوع اموال شوهر ممکن است پیچیدگی‌هایی داشته باشد که نیاز به دقت و پیگیری قانونی دارد.
نمونه دادخواست توقیف اموال برای مهریه
برای دانلود، اینجا کلیک کنید.
هزینه‌های توقیف اموال بابت مهریه به عهده چه کسی است؟
هزینه‌های مرتبط با توقیف اموال در جریان مطالبه مهریه، جزء هزینه‌های ضروری و مرتبط با روند قانونی است که زن باید در مراحل مختلف آن را پرداخت کند. این هزینه‌ها به طور کلی شامل هزینه‌های دادرسی، هزینه استعلام و هزینه مزایده می‌شود، که هرکدام از این موارد به نوعی در فرایند اجرایی و قانونی برای دریافت مهریه اهمیت دارند. میزان این هزینه‌ها بسته به پیچیدگی پرونده و نوع اموال قابل توقیف، می‌تواند متغیر باشد.
هزینه دادرسی، نخستین هزینه‌ای است که زن باید پرداخت کند. این هزینه برای ثبت دادخواست در دادگاه خانواده یا درخواست اجراییه در اداره ثبت اسناد و املاک تعلق می‌گیرد. بدون پرداخت این هزینه، روند قضائی یا اجرائی شروع نخواهد شد. به عبارت دیگر، زن برای اینکه پرونده‌ی توقیف اموال به جریان بیفتد و درخواست او مورد بررسی قرار گیرد، باید ابتدا این هزینه‌ها را پرداخت نماید.
هزینه استعلام یکی دیگر از هزینه‌های مهم در روند توقیف اموال است. این هزینه‌ها برای شناسایی و بررسی اموال و دارایی‌های شوهر از نهادهای مختلفی مانند بانک‌ها، اداره ثبت اسناد، و حتی راهنمایی و رانندگی پرداخت می‌شود.
هدف از این استعلام‌ها، شناسایی دقیق اموالی است که ممکن است برای پرداخت مهریه قابل توقیف باشند. این مرحله شامل بررسی اسناد ملکی، حساب‌های بانکی، اموال منقول و غیرمنقول شوهر است و ضروری است که اطلاعات دقیق و به‌روز از دارایی‌ها به دادگاه یا مراجع اجرائی ارائه شود.
در مرحله بعدی، هزینه مزایده به عنوان یکی دیگر از هزینه‌های مرتبط با توقیف اموال در نظر گرفته می‌شود. پس از شناسایی و توقیف اموال شوهر، اگر وی در مهلت قانونی اقدام به پرداخت مهریه نکند، این اموال از طریق مزایده به فروش می‌رسند.
برگزاری مزایده شامل هزینه‌هایی است که مربوط به اعلام عمومی فروش اموال، برگزاری جلسه مزایده، و فروش اموال توقیفی است. این هزینه‌ها نیز باید توسط زن پرداخت شود تا مزایده به درستی و به‌طور قانونی انجام شود.
نکته‌ی مهم این است که اگر مهریه زن از محل فروش اموال توقیف‌شده تأمین شود، تمامی هزینه‌های مرتبط با این روند از جمله هزینه‌های دادرسی، استعلام و مزایده، از مبلغ مهریه کسر و به زن بازپرداخت می‌شود.
بنابراین، در نهایت این هزینه‌ها به‌طور غیرمستقیم به عهده شوهر خواهد بود، زیرا زن تنها به‌طور موقت آن‌ها را پرداخت می‌کند. در واقع، پرداخت این هزینه‌ها ابتدا بر عهده زن است، اما پس از فروش اموال توقیفی و تأمین مهریه، شوهر موظف است این مبالغ را به زن بازگرداند.
مرجع صالح رسیدگی به توقیف اموال برای مهریه
مرجع صالح برای رسیدگی به توقیف اموال در جریان مطالبه مهریه، به نوع و شرایط پرونده بستگی دارد و شامل دو نهاد اصلی می‌شود: اداره ثبت اسناد و املاک و دادگاه خانواده. هر یک از این مراجع صلاحیت رسیدگی به پرونده‌های توقیف اموال را دارند و بسته به مسیر قانونی که زن انتخاب می‌کند، فرایند اجرائی متفاوتی را دنبال می‌کنند. این انتخاب بستگی به وضعیت سند مهریه، نوع اموال و شرایط اجرایی دارد.
اگر مهریه در سند رسمی ازدواج ثبت‌شده باشد، زن می‌تواند برای دریافت مهریه خود به اجرای ثبت مراجعه کند. در این حالت، نیازی به ارائه دادخواست به دادگاه نیست و فرایند اجرائی از طریق اداره ثبت آغاز می‌شود. دفترخانه‌ای که عقدنامه در آن تنظیم شده است، درخواست اجراییه را صادر می‌کند و این اجراییه به اداره ثبت ارسال می‌شود.
این مرحله موجب تسریع در فرایند توقیف اموال می‌شود، زیرا نیازی به تشکیل جلسه دادگاه ندارد و تمامی اقدامات از جمله شناسایی و توقیف اموال از طریق استعلام از منابع مختلف مانند بانک‌ها، اداره ثبت اسناد و سایر نهادهای مرتبط صورت می‌گیرد.
پس از صدور اجراییه، اگر شوهر ظرف مدت معین اقدام به پرداخت مهریه نکند، اموال توقیف‌شده از طریق مزایده به فروش می‌رسند و مبلغ حاصل از آن برای پرداخت مهریه به زن اختصاص می‌یابد. این روش معمولاً سریع‌تر از مراجعه به دادگاه است و به دلیل عدم نیاز به تشکیل جلسه دادگاه و بررسی عمیق‌تر، فرآیند اجرائی کمتری را می‌طلبد.
اما در شرایطی که امکان اقدام از طریق اداره ثبت وجود نداشته باشد، مثلاً اگر مهریه در سند رسمی ثبت نشده یا شوهر اموال غیررسمی و پنهانی داشته باشد، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده درخواست توقیف اموال را مطرح کند. دادگاه خانواده، که بسته به موقعیت جغرافیایی محل سکونت شوهر یا محل وقوع عقد ازدواج صلاحیت رسیدگی به این پرونده‌ها را دارد، مراحل قانونی را به‌طور کامل پیگیری می‌کند.
در این روش، زن باید ابتدا با ارائه دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه، روند قضائی را آغاز کند. دادگاه پس از بررسی مدارک و مستندات، دستورات لازم برای توقیف اموال را صادر می‌کند.
این فرایند در مقایسه با روش اجرای ثبت زمان‌برتر است، چرا که نیاز به جلسات دادگاهی و بررسی دقیق‌تر مدارک دارد. با این حال، یکی از مزایای اصلی اقدام از طریق دادگاه این است که زن می‌تواند درخواست توقیف اموال غیررسمی یا پنهانی شوهر را نیز مطرح کند. به‌عنوان مثال، اموالی که در نام دیگران ثبت شده یا اموالی که به‌طور مخفیانه از دسترس قانون خارج شده‌اند، ممکن است تنها از طریق دستور قضائی دادگاه قابل توقیف باشند.
در مجموع، فرایند توقیف اموال برای مهریه می‌تواند به دو روش از طریق اجرای ثبت یا دادگاه خانواده صورت گیرد. هر یک از این مراجع صلاحیت ویژه‌ای در نوع پرونده‌ها دارند و بسته به شرایط پرونده، زن می‌تواند از این روش‌ها استفاده کند. اجرای ثبت معمولاً سریع‌تر و آسان‌تر است، در حالی که دادگاه خانواده قدرت اجرائی بیشتر و امکان شناسایی اموال پنهانی را فراهم می‌کند، هرچند که این روش ممکن است زمان‌برتر باشد.
جمع‌بندی
در مطالب این صفحه در رابطه با مواردی چون اموال قابل توقیف برای مهریه، روش‌های توقیف اموال از طریق اجرای ثبت و دادگاه و شرایط و هزینه‌های مربوط به توقیف اموال برای مهریه سخن گفتیم. اطلاعات جامعی در رابطه با موضوع رفع توقیف اموال، زمان توقیف و قوانین جدید مهریه نیز به شما عزیزان ارائه نمودیم. اینک در انتهای مطالب این صفحه امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
سوالات متداول
- آیا می‌توان اموال شوهر را قبل از دادگاه توقیف کرد؟
بله، با ارائه درخواست توقیف تأمینی به دادگاه، می‌توان قبل از صدور حکم قطعی، اموال را توقیف کرد. - آیا می‌توان مهریه را از مستثنیات دین شوهر گرفت؟
خیر، اموال ضروری مانند منزل مسکونی مناسب، ابزار کار و لوازم اولیه زندگی جزء مستثنیات دین هستند و قابل توقیف نیستند.
