مجازات جرم جعل اسناد چیست؟ جرم جعل سند رسمی؟

بررسی مجازات جعل اسناد رسمی یا دولتی

جعل اسناد چیست؟

واژه “جعل” به معنای تغییر و دگرگونی است و در اینجا به مفهوم منقلب کردن و تغییر اسناد و مدارک اشاره دارد. بررسی جرم جعل بسیار حائز اهمیت است زیرا این جرم می‌تواند زمینه‌ای برای ارتکاب جرایم دیگر فراهم کند. در قانون مجازات اسلامی، دستبردن در اسناد، نوشته‌ها، مهر و سایر مدارک را به عنوان مصادیقی از جعل تلقی می‌کنیم.

تاثیر جرم جعل بر جامعه چیست؟

تأثیر جرم جعل بر جامعه است. جعل اسناد و مدارک می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای اشخاص متضرر داشته باشد و به خسارت‌های مالی و اعتباری بزرگی منجر شود. به همین دلیل، مبارزه با جرم جعل و شناسایی وکیل جعل حائز اهمیت است. 

در ادامه، به معرفی بهترین وکیل جعل نیز می‌پردازیم. با توجه به شدت جرم جعل و وابستگی ما به مدارک و اسناد در زندگی روزمره، انتخاب یک وکیل ماهر و کارآزموده بسیار حائز اهمیت است. 

وکیلانی که تخصص و تجربه لازم را در حوزه جعل دارند، می‌توانند به خوبی از حقوق مشتریان در دادگاه دفاع کنند و به پرونده‌ها با دقت و حساسیت بیشتری بپردازند. در این مقاله، قصد داریم به بررسی جرم جعل اسناد از همه جوانب پرداخته و بهترین وکیل جعل را معرفی کنیم. با ما تا انتهای مطلب همراه باشید تا اطلاعات کاملی در این زمینه کسب کنید.

جعل سند چیست و چه مجازاتی دارد؟

جعل اسناد رسمی یا جرم جعل اسناد جرمی است که در قانون مجازات اسلامی به آن توجه ویژه‌ای شده است. بنابراین، مجازات مرتبط با جعل اسناد رسمی بیشتر از مجازات جعل اسناد غیررسمی می‌باشد.

طبق ماده‌های 532-536 تعزیرات قانون مجازات اسلامی، مجازات این جرم عبارت است از حبس با مدت زمان شش ماه تا دو سال و پرداخت جریمه نقدی بین سه تا دوازده میلیون ریال.

لازم به ذکر است که در مورد جرم جعل و مجازات جاعل، معیارهای مختلفی وجود دارد که شامل نوع سند (رسمی یا غیررسمی) و وضعیت جاعل (افراد عادی یا کارمندان دولت) می‌شود. بنابراین، مجازات جعل بر اساس این عوامل متفاوت خواهد بود. 

در صورتی که جعل در اسناد عادی صورت گیرد، همان طور که گفته شد مجازات جاعل شامل حبس با مدت زمان شش ماه تا دو سال و پرداخت جریمه نقدی بین سه تا دوازده میلیون ریال خواهد بود. 

اما اگر جعل در اسناد رسمی صورت گیرد، جاعل علاوه بر جبران خسارتی که از جعل وی ناشی می‌شود، به حبس با مدت زمان شش ماه تا سه سال و پرداخت جریمه نقدی بین سه تا هیجده میلیون ریال محکوم خواهد شد. در صورتی که جعل توسط کارمندان دولت یا مامورین دولتی صورت گیرد، آنان برای همیشه از خدمات دولتی انفصال خواهند شد.

جعل اسناد

مجازات جرم جعل چیست؟

مجازات جعل اعم از جرم جعل اسناد، جرم جعل امضا، جرم جعل عنوان، جرم جعل مدارک تحصیلی و…  در قانون بسته به نوع جعل و تاثیرات آن، متفاوت است. در زیر به مجازات انواع جرم جعل می‌پردازیم.

مجازات جرم جعل امضا:

با توجه به قانون مجازات اسلامی، مجازات جرم جعل امضا بستگی به شخصیت صاحب امضا دارد. در صورتی که امضا مورد جعل، متعلق به مقام معظم رهبری یا یکی از روسای سه قوه باشد، مجازات متصله شامل حبس با مدت زمان 3 تا 15 سال خواهد بود.

علاوه بر این، اگر امضای جعل شده متعلق به معاون اول رئیس جمهور، وزرا، اعضای شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان، قضات، روسا و کارمندان و مسئولین دولتی و سایر مقامات مشابه باشد

جاعل به حبس از 1 تا 10 سال محکوم خواهد شد. لطفاً توجه داشته باشید که این مجازات‌ها مرتبط با جرم جعل امضا بوده و مطابق با قوانین جاری در قانون مجازات اسلامی تعیین شده‌اند.

مجازات جعل سند رسمی و سند عادی:

مجازات جعل سند رسمی و سند عادی در قانون مجازات اسلامی تعریف شده است. برای جعل سند عادی

مطابق ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی، افراد به جزای نقدی از سه تا دوازده میلیون ریال و حبس از شش ماه تا دو سال محکوم می‌شوند.

با استناد بر ماده 532 قانون مجازات اسلامی، جعل اسناد رسمی توسط افراد وابسته به ارگان‌های دولتی علاوه بر جزای نقدی به اندازه یک تا پنج سال حبس دارد.

در صورتی که این جعل اسناد رسمی توسط افراد عادی و غیر رسمی انجام گیرد، آن‌ها علاوه بر جزای نقدی به شش ماه تا سه سال حبس محکوم هستند.

مجازات جرم جعل اسناد و مدارک

اگر فردی جعل اسناد و مدارک یا نوشته‌های غیررسمی را انجام داده و با آگاهی کامل این عمل را انجام داده باشد، مجازات او شامل حبس با مدت زمان 6 ماه تا 2 سال و پرداخت جریمه نقدی بین 3 تا 12 میلیون ریال خواهد بود. این مجازات شامل جرم جعل اسناد غیررسمی می‌شود. 

در صورتی که جاعل یکی از کارمندان و مسئولان دولتی باشد و از موقعیت خود سوء استفاده کرده و اسناد و نوشته‌های دولتی را جعل کند، علاوه بر مجازات اداری و جبران خسارت، به حبس از 1 تا 5 سال و پرداخت جریمه نقدی بین 6 تا 30 میلیون ریال محکوم خواهد شد.

بنابراین، مجازات جرم جعل اسناد و مدارک در قانون مجازات اسلامی بستگی به نوع سند (رسمی یا غیررسمی) و وضعیت جاعل (عمومی یا کارمند دولتی) دارد.

به چه کسی جاعل می‌گویند؟

جاعل به کسی گفته می‌شود که اسناد یا مدارک جعلی را تولید یا تغییر می‌دهد. هدف از جعل، فریب و تقلب است. جاعل با تغییر در مفاد اسناد و مدارک حقیقی یا تولید اسناد و مدارک جعلی، سعی می‌کند دیگران را فریب دهد و به نفع خود یا دیگران سود ببرد. انواع مختلفی از جعل وجود دارد، از جمله:

  1. جعل سند: این نوع جعل شامل تغییر در مفاد یک سند حقیقی، مانند قرارداد، شناسنامه، یا گواهینامه است.
  2. جعل امضاء: این نوع جعل شامل تقلید امضای شخص دیگر بر روی یک سند یا مدرک است.
  3. جعل اسکناس: این نوع جعل شامل تولید اسکناس یا سکه جعلی است.
  4. مجازات جعل با توجه به نوع جعل و میزان ضرر و زیان وارد شده متفاوت است. در برخی موارد، مجازات جعل می‌تواند شامل حبس، جزای نقدی و شلاق باشد.

برخی از نمونه‌های جاعل عبارت هستند از:

  1. کسی که شناسنامه جعلی می‌سازد.
  2. کسی که امضای شخص دیگری را جعل می‌کند.
  3. کسی که اسکناس جعلی چاپ می‌کند.

اصلی‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده سند مجعول کدام است؟

اصلی‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده سند مجعول عبارت هستند از:

1- وجود نوشته:
سند مجعول باید یک نوشته باشد. نوشته می‌تواند شامل متن، عدد، تصویر یا هر نوع علامت دیگری باشد که معنی و مفاد خاصی را بیان کند.

2- جعل:
سند باید جعلی باشد. جعل به معنی ایجاد تغییر در یک نوشته حقیقی یا تولید یک نوشته کاملاً جعلی است.

3- قصد:

جعل باید با قصد فریب و تقلب انجام شده باشد. جاعل باید قصد داشته باشد که با استفاده از سند جعلی دیگران را فریب دهد و به نفع خود یا دیگران سود ببرد.

4- اثبات:
برای اثبات جعلی بودن یک سند، باید مدارک و مستندات کافی وجود داشته باشد. این مدارک و مستندات می‌تواند شامل نظرات کارشناسی، شهادت شهود و مقایسه سند مورد نظر با سند حقیقی باشد. اگر فرد یا گروهی، سندی را جعل کرده‌اند و شما متضرر شده‌اید از بهترین وکیل کلاهبرداری استفاده کنید تا جعلی بودن سند را اثبات کند.

در صورت وجود تمام عناصر فوق، سند مورد نظر، جعلی محسوب می‌شود و فردی که این کار را کرده است جاعل و مجرم خواهد بود. مجازات جرم جعل اسناد با توجه به نوع جعل و میزان ضرر و زیان وارد شده متفاوت است. در برخی موارد، مجازات جرم جعل اسناد می‌تواند شامل حبس، جزای نقدی و شلاق باشد.

مجازات جرم جعل عنوان چیست؟

اگر فردی با هدف فریب دادن افراد جامعه، عنوانی را جعل کند و خود را در جایگاه افراد مهم معرفی کند و از اعتماد مردم سو استفاده و بهره‌برداری کند، مجازات جرم جعل عنوان برای او شامل حبس به مدت زمان 6 ماه تا 2 سال خواهد بود. 

اگر شخص مذکور برای این اقدام از اسناد جعلی نیز استفاده کرده و به شکلی سرمایه‌های مردم را از آنان بگیرد، مجازات جرم جعل سند نیز به مجازات جعل عنوان برای او اضافه خواهد شد. 

مجموعه این مجازات‌ها شامل حبس با مدت زمان 6 ماه تا 2 سال برای جرم جعل عنوان و مجازات جرم جعل سند خواهد بود. لطفاً توجه داشته باشید که این مجازات‌ها بر اساس قوانین مجازات اسلامی تعیین شده‌اند و ممکن است در حقوق مختلف و با توجه به موارد خاص، مجازات‌ها متغیر باشند.

مجازات جرم جعل مدارک تحصیلی

اگر شخصی جعل کننده مدارک اشتغال به تحصیل، گواهی فارغ التحصیلی، تأییدیه دانشگاهی یا ریز نمرات دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی باشد و با آگاهی کامل از این اقدامات مجرمانه، اقدام به استفاده از آنها کند، مجازات او شامل حبس با مدت زمان 1 تا 3 سال خواهد بود. 

همچنین، اگر شخص جاعل یکی از کارکنان وزارتخانه، مؤسسات آموزش عالی یا دانشگاه باشد، بر اساس قوانین مجازات اسلامی، مجازات جرم جعل سند به او اعمال خواهد شد. در این صورت، حداکثر مجازات ممکن برای او اعمال خواهد شد.

چگونگی انجام جعل اسناد

در وهله ی اول باید بگوییم که جعل اسناد به معنی ایجاد نوشته، سند، مهر و امضا افراد رسمی ‌و غیر رسمی‌ می باشند. همچنین ایجاد تغییراتی در سند مانند خراشیدن، قلم بردن، الحاق، محو، اثبات یا جابه جایی تاریخ حقیقی سند و غیره بدون اجازه صاحب سند می‌باشد.

جعل سند یکی از جرایم و خلاف‌های جامعه در نظر گرفته شده، استفاده غیرقانونی از اسناد هویتی یا دولتی را شامل می شود. مجرمین از جعل اسناد برای رسیدن به اهداف خود هرگونه استفاده ای می‌کنند و با این کار می توانند ملک یا هر مورد تملیکی دیگر را به صورت غیرقانونی ضبط و تسخیر ‌کنند.

طبق آمار به دست آمده جعل اسناد هویتی بیش از هر سند دیگری انجام می شود و آن‌ها در ارگان‌های دولتی و غیر دولتی زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در واقع اسناد هویتی پایه صدور سایر اسناد قرار گرفته اند و این کار موجب صدور اسناد جعلی بیشتر می‌شود. 

جالب است بدانید که جعل اسناد، تعقیب کیفری مجرمین را دچار مشکل می‌کند.البته معمولا افراد حرفه‌ای وجود دارند که این کار را با دقت زیادی انجام می‌دهند و سوابق موجود در مراجع قضایی نشان می‌دهد که تبهکاران با استفاده از روش و شگردهای مختلف، از اسناد هویتی استفاده‌های فراوان مالی می‌برند. به همین دلیل اسناد هویتی از اهمیت زیادی برخوردار هستند.

3 نوع جعل اسناد به شرح زیر است:

  1. جعل اسناد هویتی:
    جعل اسناد هویتی شامل جعل مدارک مربوط به شناسایی افراد و احراز هویت آن‌ها می‌باشد.  از جمله این مدارک می توان شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه، گواهینامه، کارت پایان خدمت، کارت معافیت از خدمت، مدارک شناسایی صنفی و غیره را نام برد.
  2. جعل جرم:
    شامل هر فعالیت یا عدم فعالیت که شامل مجازات قانونی می‌باشد.
  3. جرائم علیه اموال:
    این نوع جعل نقض حقوق مالکانه افراد را شامل می شود. مانند کلاهبرداری، خیانت در امانت، صدور چک (بلامحل)، سرقت، معامله مال سرقتی و غیره می‌باشد.

پیشگیری از وقوع جعل اسناد

  1. پیشگیری کیفری یا واکنشی از وقوع جعل:
    یکی از راه‌های پیشگیری از وقوع جرم جعل سند توسط افراد، ترساندن یا ارعاب ایشان از انجام جعل اسناد است. پیشگیری کیفری شامل روش‌های زیر است:

  2. تهدید بالقوه بزهکاران و جاعلان به مجازات، وضع و تصویب قوانین
  3. تهدید بالفعل بزهکاران و جاعلان از طریق اجرای مجازات و برگزاری علنی جلسات دادگاه
  4. برگزاری دادرسی کيفری به صورت سریع
  5. پیشگیری غیر کیفری یا کنشی:
    پيشگيری غیر کیفری یا کنشی قبل از آنکه جرمی به وقوع بپیوندد صورت می گیرد و شامل اقدام‌های سرکوب‌گرانه به گونه ای غير قهرآميز است.

روش‌های شناسایی کردن و تشخیص دادن اسناد مجعول و اصیل

آموزش روش‌های شناسایی و تشخیص اسناد جعلی و اصلی به افرادی که در معرض جاعلان سند قرار دارند ضروری است. به این صورت که کار افراد جاعل سخت‌تر خواهد شد. بنابراین آموزش روش‌های شناسایی و تشخيص اسناد جعلی برای پيشگيری از جعل سند بسیار موثر واقع خواهد شد. در ادامه انواع روش‌های شناسایی اسناد را به طور مختصر بررسی می‌کنیم:

1- بررسی فيزیکی:

در این روش از دستگاه‌هایی مانند ميکروسکوپ، ذره‌بين، مولد نور ماورا بنفش و نور مادون قرمز استفاده می‌شود.

به عنوان مثال نور ماورا بنفش برای تشخيص الياف فلورسانس در اسکناس، لکه‌های باقيمانـده از پاک‌شدگی شيميایی، تقدم و تأخر در تقاطع خطوط مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین از دیگر کاربردهای نور مادون قرمز می توان به شناسایی و مقایسه جوهرهای به‌کاررفته در اسناد و فشار قلم نام برد که بی‌نظیر عمل می کند. حتی می‌توان از نور معمولی برای تشخيص اسناد جعلی، واتر مارک، خراشيدگی و فشار قلم نیز استفاده کرد.

2- بررسی شيميایی

در روش بررسی شیمیایی از داروها یا مواد شيميایی مختلف برای تشخيص تغییر و اختلاف در رنگ جوهرها استفاده می‌شود. از این روش برای نمایش و ظهور نوشته‌های پنهانی یا پاک شده استفاده می شود.

3- بررسی مقایسه‌ای

بررسی مقایسه‌ای را می توان شامل بررسی خطوط، امضاهای استکتابی، امضاهای متعارف و مسلم‌الصدور و شناسایی نویسنده در نظر گرفت.

در این صورت تعلق یا عدم تعلق خطوط به یک شخص خاص تشخیص داده می‌شود. این شیوه بررسی خصوصيات فردی و عادات نوشتاری نویسنده را مورد بررسی می‌دهد.

5 مدارک لازم برای اثبات جرم جعل کدامند؟

برای اثبات جرم جعل در دادگاه، برخی از عوامل و شواهد معمولاً مورد استناد قرار می‌گیرند؛ اینها مواردی هستند که به عنوان شواهد قابل استناد در قضاوت افراد متهم به جعل استفاده می‌شوند. بعضی از این شواهد عبارتند از:

1- ساخت یا تغییر دادن سند:

این مورد شامل تغییرات در مدارک یا سند جعلی است که می‌تواند شامل خراشیدگی، الحاق قسمت‌های جعلی و غیره باشد.

2- مدارک با اهمیت حقوقی:

شامل مدارک و سند‌هایی است که اهمیت حقوقی دارند، مانند گواهی‌نامه‌ها، سند‌های مالی، اسناد معاملاتی، اسناد دولتی و سایر مدارکی که اهمیت حقوقی و قانونی دارند.

3- اقرار شخص متهم یا اظهارات شهود:

اگر شخص متهم به جعل، اقراری در مورد اقدامات خود داشته باشد یا اگر شهودی شاهد جرم جعل اسناد باشند و اظهاراتی در این زمینه ارائه کنند، این می‌تواند به عنوان شواهد مورد استناد قرار گیرد.

4- سوءنیت مرتکب جرم:

از طریق اثبات سوءنیت و قصد تقلب مرتکب جرم جعل اسناد، این جرم قابل اثبات دارد. برای این منظور، معمولاً بر اساس شواهد و اطلاعات قابل ارائه، شواهدی از قصد تقلب و سوءنیت مرتکب جمع‌آوری می‌شود.

5- نظر کارشناس رسمی دادگستری:

در برخی موارد، نظر کارشناس رسمی دادگستری نیز می‌تواند به عنوان شواهد قابل استناد، مورد استفاده قرار گیرد. این کارشناسان متخصص در زمینه تشخیص جعل و تغییرات در مدارک قانونی هستند.

لطفاً توجه داشته باشید که اثبات جرم جعل و استفاده از شواهد متفاوت در هر سیستم حقوقی و قوانین ممکن است متغیر باشد. بنابراین، در هر حالت خاص، بهتر است با یک وکیل یا مشاور حقوقی مربوطه مشورت کنید تا راهنمایی لازم را درباره روش‌های استناد به شواهد در دادگاه دریافت کنید.

اهمیت مشاوره وکیل جعل اسناد چیست؟

جعل اسناد یکی از مسائل مهم در حوزه قوانین و مقررات حقوقی و در حیطه وظایف وکیل کیفری و وکیل حقوقی است. اسناد یکی از مدارک و عوامل اساسی در تنظیم روابط انسان‌های جامعه در نظر گرفنه شده است.  اگر یک جعل سند صورت بگیرد و باعث از بین رفتن اعتماد در جامعه شود، نظم روابط در جامعه را دچار مشکل خواهد کرد. در این راستا برای جعل سند مجازات‌هایی در نظر گرفته شده است؛ زیرا اگر چنین مجازات‌هایی مقرر نشود، هرج و مرج و بی‌نظمی در جامعه بیداد می‌کند، به این دلیل که مجازات ها همواره نقش بازدارنده ای از خود نشان داده اند. چنانچه ساکن تهران هستید، پیشنهاد می‌کنیم ازخدمات مشاوره‌ای وکیل در تهران سایت ما استفاده نمایید.

جعل چیست؟

جرم جعل اسناد یا جعل به تغییر و دگرگون کردن مدارک، اسناد، نوشته‌ها، مهر و سایر اشیاء قابل تأیید و قابل اعتماد اطلاق می‌شود. در اصطلاح حقوقی، جعل به تولید، تغییر، تحریف یا استفاده از اسناد و مدارکی با هدف فریب دادن دیگران برای کسب منافع غیرقانونی اشاره دارد. 

جعل می‌تواند در بسیاری از زمینه‌ها رخ دهد، از جمله اسناد رسمی دولتی مانند سند تولد، شناسنامه، کارت ملی، پاسپورت و سایر مدارک شخصی، اسناد تجاری شامل قراردادها، فاکتورها و چک‌ها، نوشته‌های قانونی و حقوقی، مدارک بانکی و حتی مدارک تحصیلی.

جرم جعل به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. این جرم شامل کسب سود مالی غیرقانونی، ایجاد اعتبار غلط در مورد یک فرد و یا سازمان، انجام فعالیت‌های کیفری تحت نام یک شخص دیگر، یا محروم کردن یک فرد از حقوق و مزایای قانونی است. 

پیشنهاد مشاهده: بهترین وکیل در ایران

جعل جرمی جدی است و در بسیاری از قوانین و سیستم‌های حقوقی جرم شناخته شده است. افرادی که به جعل متهم می‌شوند، ممکن است مجازات‌های قانونی متناسب با جرم جعل را تحت عنوان مجازات جعل متحمل شوند، از جمله محرومیت از حقوق مدنی، جریمه‌های مالی، محکومیت به زندان و سایر مجازات‌های قانونی دیگر.

وکیل برای جعل اسناد:

کارهای حقوقی و کیفری خود را به ما بسپارید. وکیل موسی الرضا میر با بیش از 400 پرونده حقوقی و کیفری موفق به عنوان وکیل پایه یک دادگستری در این زمینه می تواند به شما کمک کند. برای مشاوره حقوقی آنلاین در زمینه های کیفری، حقوقی و … به لینک زیر مراجعه کنید . 

ارائه خدمات مشاوره حقوقی با تعیین وقت قبلی

شبکه های اجتماعی :

2 نظرات بسته است

  • ناهید

    3 شهریور 1403

    سلام
    در خصوص جعل اسناد صادره از دفاتر اسناد رسمی ، توسط شخصی غیر از مستخدمین و دفتریار و … جرم جعل اسناد رسمی رخ داده اما در مواد قانونی چیزی در این خصوص تصریح نشده.
    در متن شما به مجازات ۶ ماه تا یه سال اشاره فرمودید
    ممکنه بفرمایید ماده قانونی و منبع ؟

    پاسخ
    • موسی الرضا میر

      14 مهر 1403

      تماس بگیرید

      پاسخ

پیام بگذارید

ارائه خدمات مشاوره حقوقی با تعیین وقت قبلی

شبکه های اجتماعی :

جدیدترین مقالات

مشاوره تخصصی حقوقی

در دعاوی حقوقی ، کیفری ، ملکی ، تجاری ، ایرانیان خارج کشور و خانواده