رهن چیست؟ (مرتهن کیست؟ شرایط انحلال عقد رهن )

ما در مطالب این صفحه از بهترین وکیل پایه یک دادگستری در رابطه با عقد رهن، ارکان مهم این عقد، مزایا و ویژگی‌های آن، شرط سلب حق فروش از مرتهن، فک رهن، شرایط وکالت برای فروش مال مرهونه، رهن یک مال در مقابل چند دین یا چند نفر، شرایط انحلال عقد رهن، مسئولیت و امانت مرتهن و برخی موارد مرتبط با این موضوع سخن گفتیم و اطلاعات مفیدی به شما عزیزان ارائه نمودیم و اینک به شما پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مطالب این صفحه با ما همراه باشید.

ماهیت حقوقی عقد رهن

عقد رهن یکی از قراردادهای کلیدی در عرصه حقوقی و مالی است که به‌ویژه در زمینه‌های بانکی و اقتصادی نقش برجسته‌ای ایفا می‌کند. این قرارداد به‌طور معمول زمانی به کار می‌رود که یک فرد برای دریافت قرض، وام یا تسهیلات مالی نیاز به تضمین دارد.

در چنین شرایطی، فرد بدهکار مال خود را به‌عنوان وثیقه یا تضمین در اختیار فرد یا نهاد دیگری قرار می‌دهد تا اطمینان حاصل شود که در صورت عدم توانایی در پرداخت بدهی، دارایی رهنی به‌عنوان جبران خسارت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این نوع قرارداد به‌طور ویژه در عرصه‌های مختلفی همچون خرید و فروش املاک، دریافت وام‌های مسکن، وام‌های خرید خودرو، تسهیلات تجاری و حتی در معاملات شخصی کاربرد دارد. به عبارت دیگر، در مواردی که فرد به دلایل مختلف قادر به ارائه تضمین نقدی نیست، می‌تواند از مال خود به‌عنوان ضمانت استفاده کرده و اعتبار مورد نیاز را دریافت کند. این قرارداد نه‌تنها برای بدهکار، بلکه برای طلبکار نیز تضمینی به‌منظور دریافت مبلغ قرض یا وام فراهم می‌آورد.

در این نوع قرارداد، شخص بدهکار (راهن) به‌عنوان مالک مال رهنی شناخته می‌شود و حق استفاده از آن را در اختیار دارد، اما به‌دلیل قراردادی که با مرتهن (طلبکار) بسته است، مالکیت کامل مال را نمی‌تواند از آن خود کند تا زمانی که بدهی خود را تسویه نماید.

رهن یا وثیقه چیست؟

رهن یا وثیقه همراه عبارت دین استفاده می‌شود. در واقع هنگامی که دینی بر دوش کسی است و باید مبلغ دین را پرداخت کند، مالی به عنوان رهن یا وثیقه گذاشته می‌شود و وقتی که مبلغ دین به طور کامل پرداخت شد، رهن یا وثیقه به پس داده می‌شود. هنگامی که به موجب قرارداد مدیون به منظور پرداخت دین خود به مرتهن مالی را در اختیار وی به عنوان وثیقه قرار دهد به این مال، وثیقه یا رهن گفته می‌شود. به رهن‌دهنده و طرف دیگر به ترتیب راهن و مرتهن می‌گویند.

به زبان ساده می‌توان گفت طبق جریان قرارداد هنگامی که بدهکار یا همان مدیون به طلبکار (شخص دیگر) بدهی یا دینی داشته باشد مالی در اختیار طلبکار گذاشته می‌شود تا زمانی که مورد توافق طرفین است بدهکار بتواند، دین خود را به طلبکار پرداخت کند. اگر در زمان تعیین شده بدهکار دین خود را پرداخت نکند طلبکار می‌تواند از مالی که به عنوان وثیقه گذاشته شده است، طلب خود را وصول کند.

طبق قانون، مالی که به عنوان وثیقه گذاشته می‌شود طلبکار یا همان مرتهن نمی‌تواند از وثیقه استفاده کند، مگر این که راهن یا همان بدهکار بدهی و دین خود را در زمان مشخص شده، پرداخت نکند.

مزایای عقد رهن

عقد رهن یکی از عقود معین محسوب می‌شود که از ویژگی‌ آن می‌توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:

1. عقد رهن یک عقد تبعی و یک عقد عینی است. عقد تبعی یعنی به دلیل یا تبع یک یا چند دین مالی در وثیقه گذاشته می‌شود. عقد عینی به عقدی می‌گویند که مال مورد وثیقه باید در عقد رهن به نام طرف مقابل یعنی مرتهن در بیاید. به طور مثال اگر وثیقه یا رهن مال موردنظر یک خودرو باشد باید اتومبیل در اختیار مرتهن گذاشته شود.
2. عقد رهن از جانب راهن و جانب مرتهن به ترتیب لازم و جایز است، یعنی راهن یا همان بدهکار نمی‌تواند عقد را بدون هیچ دلیلی فسخ کند؛ ولی طلبکار یا همان مرتهن می‌تواند، قرارداد را فسخ کند و از امتیاز مال‌ مورد رهن استفاده نکند.
3. اگر در عقد رهن بدهکار بخشی از دین خود را به طلبکار داد مال موردنظر به طور کامل همچنان در رهن باقی می‌ماند تا بدهکار دین خود را به طور کامل پرداخت کند. در واقع طلبکار نمی‌تواند بخشی از دینی را که پرداخت شده است را از مال خارج کند. به طور کلی مال مورد رهن غیرقابل تجزیه است.
4. طلبکار باید از مال مورد رهن به خوبی محافظت کند و امانت‌داری خود را به خوبی انجام دهد. حتی اگر مال مورد وثیقه یا رهن آسیبی ببیند یا از بین برود مرتهن یا طلبکار هیچ مسئولیتی ندارد و همه مسئولیت‌ها در هنگام تلف مال به عهده راهن یا همان بدهکار خواهد بود.

ویژگی‌های مال موضوع رهن

از ویژگی‌های مال موضوع رهن به گزینه‌های زیر می‌توان اشاره کرد:

1. مالی که به عنوان رهن یا وثیقه استفاده می‌شود باید عینیت داشته باشد. به زبان ساده یعنی مالی که وجود داشته باشد مانند خودرو و مسکن.
2. مالی که به عنوان وثیقه یا رهن مورد استفاده قرار می‌گیرد باید به طور دقیق مشخص شده باشد و مجهول نباشد.
3. مالی که در قرارداد به عنوان وثیقه استفاده می‌شود. باید قابلیت نقل‌ و انتقال داشته باشد. به طور مثال مال موردنظر توقیف نشده باشد.
4. راهن یا همان بدهکار مالی که به عنوان وثیقه در اختیار طلبکار می‌گذارد باید مالک اصلی آن باشد و در تصرف دیگران نباشد.

ارکان عقد رهن

ارکان عقد رهن در یک تعریف به 4 دسته زیر تقسیم می‌شود:

1. راهن: کسی که مال را به رهن می‌گذارد.
2. مرتهن: کسی که مال را به رهن می‌گیرد.
3. رهینه: مالی که به عنوان وثیقه به رهن داده می‌شود.
4. دین: پولی که مدیون به طلبکار بدهکار است.

مرتهن کیست؟

مرتهن فرد یا نهادی است که در قالب یک قرارداد رهنی، مال رهنی را از راهن دریافت کرده و آن را به‌عنوان تضمین برای بازپرداخت یک قرض یا وام نگه می‌دارد. در واقع، مرتهن به‌عنوان یک طرف ضمانت‌کننده عمل می‌کند که در صورت عدم تسویه بدهی از سوی راهن، می‌تواند از مال رهنی استفاده کرده و بدهی را تسویه نماید. این قرارداد به‌طور موقت اعتبار و حقوق مرتهن را بر مال رهنی برقرار می‌کند و تا زمانی که بدهی تسویه نشود، این مال به‌عنوان وثیقه باقی می‌ماند.

در بیشتر مواقع، مرتهن نقش مؤسسات مالی مانند بانک‌ها یا سایر نهادهای مالی را ایفا می‌کند که برای اعطای وام یا تسهیلات به مشتریان، نیاز به تضمین دارند. این نهادها با دریافت مال رهنی از فرد مقروض، اعتماد به‌عنوان ضمانت برای پرداخت بدهی را برقرار می‌کنند. با این روش، آنها می‌توانند ریسک خود را کاهش دهند و اطمینان حاصل کنند که در صورت عدم توانایی مشتری در پرداخت وام، از مال رهنی برای بازگشت مبلغ قرض استفاده خواهند کرد.

در برخی مواقع، مرتهن ممکن است از مال رهنی به‌طور مستقیم استفاده نکند، بلکه تنها آن را به‌عنوان یک ابزار امنیتی برای احقاق حقوق خود نگه دارد. این امر می‌تواند شامل نگهداری یک ملک، وسیله نقلیه، یا سایر دارایی‌ها باشد که تا پایان دوره قرض یا وام در اختیار مرتهن باقی می‌ماند. در نهایت، هدف از قرارداد رهنی ایجاد توازن میان اعتماد و امنیت برای هر دو طرف قرارداد است تا در صورت بروز مشکلات مالی، بدهی‌ها به‌طور منطقی و منصفانه حل و فصل شوند.

راهن کیست؟

راهن شخصی است که به منظور تضمین بازپرداخت بدهی یا دریافت قرض، مال خود را در اختیار مرتهن قرار می‌دهد. به عبارت دیگر، راهن فردی است که در هنگام نیاز به وام یا قرض، به‌جای ارائه تضمین‌های نقدی یا اسناد دیگر، یک دارایی خاص خود را به عنوان رهن می‌گذارد تا تضمینی برای بازپرداخت بدهی‌اش فراهم کند. در این وضعیت، مال رهنی به مرتهن منتقل می‌شود و تا زمانی که بدهی راهن پرداخت نشود، این مال در اختیار مرتهن باقی خواهد ماند.

در این فرآیند، راهن به‌طور غیرمستقیم توافق می‌کند که در صورت عدم توانایی در پرداخت بدهی خود، مرتهن می‌تواند از مال رهنی برای جبران خسارت یا تسویه بدهی استفاده کند. این نوع قرارداد معمولاً در مواردی به کار می‌رود که فرد نمی‌تواند به‌طور مستقیم و نقدی تضمینی برای بدهی خود فراهم کند و به همین دلیل مال ارزشمند خود را به عنوان یک اهرم و ضمانت در اختیار مرتهن قرار می‌دهد.

به‌طور کلی، راهن معمولاً یک فرد بدهکار است که از مال خود برای ایجاد اعتماد و اطمینان برای مرتهن استفاده می‌کند. این مال ممکن است شامل املاک، خودروها، حساب‌های بانکی یا حتی دارایی‌های دیگر باشد. اگر راهن به هر دلیلی نتواند بدهی خود را پرداخت کند، مرتهن حق دارد از مال رهنی برای وصول بدهی استفاده کند. بنابراین، رهن یکی از ابزارهای موثر در قراردادهای مالی است که به طرفین امکان می‌دهد از این طریق بر اعتماد و امنیت مالی خود بیافزایند.

انواع عقد رهن

عقد رهن به‌طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:

1. رهن معلق: در این نوع رهن، انتقال مالکیت مال رهنی به مرتهن به‌طور موقت به تعویق می‌افتد. به‌عبارت دیگر، مال رهنی به‌عنوان تضمین برای بدهی باقی می‌ماند، اما تا زمانی که راهن (بدهکار) بدهی خود را تسویه نکرده است، مالکیت کامل آن به مرتهن منتقل نمی‌شود. این نوع رهن به‌طور معمول در شرایطی به کار می‌رود که طرفین قرارداد مایلند تا زمانی که دین تسویه نشده است، کنترل کامل مال در دست راهن باقی بماند. در واقع، مالکیت مال به مرتهن منتقل نمی‌شود و تنها در صورت عدم پرداخت بدهی، مرتهن می‌تواند از مال رهنی برای تسویه حساب استفاده کند.
2. رهن دائم: در این نوع رهن، مال رهنی به‌طور کامل به مرتهن تحویل داده می‌شود و تا زمانی که بدهی پرداخت شود، این مال در اختیار مرتهن باقی می‌ماند. در این حالت، مرتهن کنترل کامل بر مال رهنی دارد و تا زمانی که دین تسویه نشود، مال به‌عنوان تضمین در اختیار او باقی خواهد ماند. این نوع رهن به‌ویژه زمانی که مرتهن نیاز به اطمینان بیشتر برای بازپرداخت بدهی دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این دو نوع رهن به‌طور کلی در معاملات مالی و قراردادهای بانکی کاربرد دارند و انتخاب هرکدام بستگی به توافق طرفین و شرایط خاص قرارداد دارد. در هر دو حالت، هدف اصلی از رهن، ایجاد تضمینی برای بازپرداخت بدهی‌ها و کاهش ریسک برای مرتهن است.

شرایط انحلال عقد رهن

عقد رهن زمانی به‌طور کامل پایان می‌یابد که شرایط مشخصی محقق شود. نخستین حالت، زمانی است که بدهی یا قرض راهن به طور کامل پرداخت شود و مرتهن مال رهنی را به مالک اصلی بازگرداند.

در این شرایط، مال رهنی از اختیار مرتهن خارج شده و به راهن باز می‌گردد، زیرا هدف اصلی عقد رهن که تضمین بازپرداخت بدهی بوده، به‌طور کامل محقق شده است. از سوی دیگر، عقد رهن ممکن است در شرایط خاصی فسخ یا از بین برود. یکی از این شرایط زمانی است که مرتهن به مال رهنی تعدی یا دخل و تصرف غیرمجاز کند.

به‌عنوان مثال، اگر مرتهن بدون اجازه و به‌طور غیرقانونی از مال رهنی استفاده کرده یا آن را به گونه‌ای تغییر دهد که ارزش آن کاهش یابد، راهن می‌تواند درخواست فسخ عقد رهن را بدهد. این تخلفات ممکن است شامل آسیب به مال، استفاده از آن یا فروش آن بدون رضایت راهن باشد. در چنین مواردی، فسخ عقد رهن به‌عنوان یک راه‌حل قانونی برای حفظ حقوق راهن و جلوگیری از تضییع مال او در نظر گرفته می‌شود.

علاوه بر این، فسخ عقد رهن می‌تواند در شرایط دیگری نیز رخ دهد، به‌ویژه زمانی که تغییرات در وضعیت حقوقی یکی از طرفین قرارداد به‌وجود آید. به‌طور مثال، اگر یکی از طرفین ورشکسته شود یا فوت کند، ممکن است شرایط برای فسخ عقد رهن مهیا شود. در این صورت، به‌طور معمول باید توافقات جدیدی صورت گیرد یا حقوق طرفین مورد بررسی قرار گیرد تا قرارداد معتبر باقی بماند.

رهن یک مال در مقابل چند دین یا چند نفر

در برخی شرایط، یک مال می‌تواند به‌عنوان تضمین برای چندین بدهی مختلف یا برای چندین فرد به‌طور هم‌زمان در رهن قرار گیرد. این حالت زمانی کاربرد دارد که فرد برای دریافت چندین وام یا قرض از منابع مختلف به یک ضامن نیاز دارد، و مال رهنی می‌تواند برای پوشش تمامی این بدهی‌ها مورد استفاده قرار گیرد. به این ترتیب، یک مال واحد می‌تواند به‌عنوان وثیقه برای چندین طلبکار یا جهت تضمین چندین دین متفاوت عمل کند.

این روش به‌ویژه زمانی مفید است که شخص نیاز به دریافت وام از چندین بانک یا موسسه مالی داشته باشد، یا به دلیل شرایط خاص نتواند از چندین مال به‌عنوان رهن استفاده کند. در چنین مواردی، با توافق بین طرفین، مال رهنی می‌تواند به‌عنوان تضمینی مشترک برای تمامی بدهی‌ها مورد پذیرش قرار گیرد. در این فرآیند، باید اطمینان حاصل شود که ارزش مال رهنی به‌اندازه کافی برای پوشش تمامی بدهی‌ها و تعهدات فرد کافی باشد.

همچنین، زمانی که مال رهنی به‌طور مشترک برای چند نفر یا برای چندین دین در نظر گرفته می‌شود، لازم است که روابط میان بدهکار، مرتهن و طلبکاران به‌طور واضح و دقیق در قرارداد مشخص شود. این شفاف‌سازی موجب جلوگیری از بروز اختلافات یا مشکلات قانونی در آینده می‌شود. در این شرایط، اگر یکی از طلبکاران نتواند از مال رهنی استفاده کند یا حق خود را دریافت کند، باید طبق توافقات مشخص شده در قرارداد اقدام شود تا حقوق تمامی طرفین حفظ گردد.

تبدیل مال رهن

گاهی اوقات شرایطی پیش می‌آید که مال رهنی نیاز به تغییر یا جایگزینی با مال دیگری پیدا می‌کند. در چنین مواردی، ممکن است درخواست شود که مال رهنی از یک نوع به نوع دیگری تبدیل شود. این تغییر معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که مال رهنی اولیه به هر دلیلی دچار کاهش ارزش شده یا نتواند به‌طور مؤثر به‌عنوان ضمانت عمل کند.

در این وضعیت، مرتهن می‌تواند درخواست کند که مال رهنی با مال جدیدی جایگزین شود، مشروط بر این که مال جدید حداقل همان ارزش یا بیشتر از مال قبلی را داشته باشد.

این موضوع به‌ویژه در مواقعی که مال رهنی در معرض خطر یا تخریب قرار دارد یا شرایط بازار باعث کاهش ارزش آن شده است، اهمیت پیدا می‌کند. به‌عنوان مثال، اگر مال رهنی یک ملک باشد و به دلیل مشکلات قانونی یا شرایط نامساعد بازار ارزش آن کاهش یابد، مرتهن ممکن است از راهن بخواهد که مال جدیدی را به‌عنوان رهن معرفی کند که همان قابلیت تضمینی را داشته باشد. در این صورت، مال جدید باید از نظر ارزش مالی و نوع آن به‌گونه‌ای باشد که همچنان تضمین کافی برای بازپرداخت بدهی فراهم کند.

همچنین، برای اینکه این تغییر مال رهنی انجام شود، باید توافقی بین مرتهن و راهن صورت گیرد. این توافق ممکن است شامل بررسی‌های دقیق از سوی مرتهن و ارزیابی‌های قانونی باشد تا مطمئن شوند که مال جدید قادر به ارائه همان سطح اطمینان و تضمین مالی است که مال اولیه ارائه می‌کرد. در غیر این صورت، مرتهن می‌تواند از پذیرش مال جدید خودداری کرده و درخواست بازپرداخت بدهی یا اجرای سایر روش‌های قانونی را مطرح کند.

مسئولیت و امانت مرتهن

مرتهن به‌عنوان شخص یا نهادی که مال رهنی را دریافت می‌کند، مسئولیت ویژه‌ای در قبال نگهداری و مراقبت از آن دارد. او موظف است که این مال را با دقت و به‌طور صحیح نگهداری کرده و از هرگونه آسیب، خرابی یا خسارتی که ممکن است به آن وارد شود، جلوگیری کند. این مسئولیت مستلزم توجه خاص به شرایط نگهداری مال است، به‌ویژه در مواقعی که مال رهنی ممکن است به شرایط خاصی مانند آسیب‌های طبیعی یا استهلاک تدریجی دچار شود.

مرتهن باید اطمینان حاصل کند که مال رهنی در شرایط مناسبی نگهداری می‌شود، که این امر شامل جلوگیری از هرگونه استفاده غیرمجاز از مال، محافظت از آن در برابر خطرات خارجی مانند حریق، سرقت یا آسیب‌های دیگر، و همچنین جلوگیری از هرگونه تغییر در ماهیت یا ویژگی‌های آن است. به‌عنوان مثال، اگر مال رهنی یک ملک باشد، مرتهن باید از هرگونه تخریب غیرمجاز یا تغییرات غیرقانونی در آن جلوگیری کند.

در صورتی که مرتهن در نگهداری مال رهنی کوتاهی کند یا از مسئولیت‌های خود به‌درستی عمل نکند و خسارتی به مال وارد شود، او ممکن است به‌عنوان مسئول جبران خسارت شناخته شود. این خسارت می‌تواند شامل هزینه‌های تعمیر، ارزش کاهش یافته مال، یا حتی ضررهای مالی ناشی از عدم استفاده مناسب از مال رهنی باشد. به همین دلیل، مرتهن باید در تمام مراحل نگهداری، انتقال و استفاده از مال رهنی نهایت دقت و مراقبت را به‌کار گیرد تا از بروز مشکلات حقوقی و مالی جلوگیری کند.

وکالت در فروش عین مرهونه چیست؟

یکی دیگر از مسائلی که در مورد عقد رهن یا وثیقه وجود دارد، این است که بدهکار یا راهن که مالک اصلی مال مورد وثیقه است در قرارداد رهن به طلبکار یا مرتهن وکالت می‌دهد که اگر دین یا مبلغ موردنظر را در تاریخی که در قرارداد طبق توافق طرفین مشخص شده است، نتوانست دین خود را پرداخت کند مرتهن می‌تواند مال مورد وثیقه را بفروشند و طلب خود را وصول کند. برای قراردادهای مالی وکالت در فروش عین مرهونه یکی از شرایط رایج است.

شرط سلب حق فروش از مرتهن چیست؟

اگر در قرارداد عقد رهن شرط شود که طلبکار یا مرتهن نمی‌تواند مال مورد وثیقه را بفروشد‌، چنین شرطی در قرارداد رهن باطل است و هیچ اثری ندارد؛ ولی اصل قرارداد عقد رهن صحیح است و مرتهن می‌تواند در صورت عدم پرداخت دین راهن مال مورد رهن را بفروشد و طلب خود را وصول کند.

فک رهن به چه معناست؟

هنگامی که بدهکار یا راهن طبق قرارداد عقد رهن دین و بدهی خود را به طلبکار یا مرتهن پرداخت کرد، عقد قرارداد پایان پیدا می‌کند و مال موردنظر باید از وثیقه و رهن خارج شود که به آن فک رهن گفته می‌شود.

مطلب کاربردی: معرفی بهترین وکیل ملکی

شرایط وکالت برای فروش مال مرهونه

در قرارداد عقد رهن بدهکار یا راهن باید به مرتهن یا طلبکار وکالت دهد که اگر در تاریخ مشخص شده، بدهی خود را پرداخت نکرد مرتهن می‌تواند با فروش مال مورد رهن طلب خود را دریافت کند. علاوه‌بر این راهن باید در قرارداد بنویسد که در صورت فوت مرتهن وارثان می‌توانند مال موردنظر که در وثیقه است را بفروشند.

پیشنهاد مشاهده: بهترین وکیل در ایران

مرتهن برای فروش مال مورد وثیقه باید از طریق اداره ثبت و بعد از حکم اجرایه ثبت، مال را بفروشند و بدون اجرائیات اداره ثبت امکان فروش مال مورد رهن وجود ندارد.‌

در این باره پیشنهاد می‌کنیم از مشاوره حقوقی با وکیل در تهران یا شهری که در آن سکونت دارید استفاده نمایید.

آیا می توان منفعت و دین را مورد رهن قرار داد؟

قانون‌گزاران به دنبال راهی هستند تا بتوانند دین و منفعت را مورد رهن قرار دهند. برای این منظور از راه‌حل‌های زیر استفاده می‌کنند:

1. راهن به مرتهن باید وکالت دهد که مال او را تصرف کند و سپس آن را در برابر دین و قرضی که دارد، رهن بگیرد. مال مورد رهن می‌تواند منقول، غیرمنقول، مفروز و مشاع باشد‌.
2. مالی که مورد رهن قرار می‌گیرد باید از لحاظ قانونی قابلیت نقل ‌و انتقال داشته باشد. به طور مثال وقف نشده باشد.
3. مالی که مورد رهن قرار می‌گیرد باید حق غیر باشد. یعنی به آن مال دیگران حقی داشته باشند.

جمع بندی

ما در مطالب این صفحه در رابطه با نکات قانونی رهن سخن گفتیم و پیرامون این موضوع را نیز مورد بررسی قرار دادیم و اینک در انتها امیدواریم مطالب این صفحه برای شما همراهان گرامی مفید بوده باشد.

سوالات متداول

1. آیا مال رهنی قابل فروش است؟
   مال رهنی به‌طور مستقیم نمی‌تواند به فروش برسد، مگر اینکه بدهی پرداخت شود یا شرایط خاصی پیش آید که به‌واسطه آن مال آزاد گردد.
2. آیا مرتهن می‌تواند از مال رهنی استفاده کند؟
   مرتهن نمی‌تواند از مال رهنی استفاده کند، مگر در شرایط خاص که توافق طرفین اجازه دهد. او تنها مسئول نگهداری از آن است تا زمانی که دین پرداخت شود.