یکی از مهم ترین جرائم مالی کلاهبرداری است؛ لازم به ذکر است که کلاهبرداری جرمی شناخته می شود که مجرم فرد دیگری را فریب داده و مال آن را بالا کشیده است. در واقع می توان گفت که فرد با رضایت مال خود را به کلاهبردار داده است.
کلاهبرداری فرآیند خیلی پیچیده ای است و مجازات گوناگونی دارد. مجازات کلاهبرداری معمولا حبس و یا پرداخت جزای نقدی معادل با آن مالی است که فرد بالا کشیده است. در بخش های بعد مفصل تر و تخصصی تر درباره ی این مسئله و مشاوره حقوقی درباره آن با یک دیگر صحبت کنیم پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
چه جرائمی کلاهبرداری شناخته می شوند
در این بخش به جرایمی می پردازیم که کلاه برداری شناخته می شوند.
- مال غیر را به عرض مال خود معرفی کند.
- درخواست ثبت ملک به وسیله ی فرد امین
- دست به یکی کردن افراد برای بردن مال غیر و تبانی با یکی از طرفین دعوا برای بردن مال
- درخواست برای ثبت ملک به وسیله وارث با علم به انتقال
- جعل نمایندگی بیمه
- فروش ارز دولتی در بازار آزاد
- امتناع از استرداد حق طرف مقابل
- واگذار کردن مال غیر ، با این شرط که ملک غیر بودن در زمان معامله آگاه باشد در حکم کلاهبردار است.
- مصرف کردن ارز دولتی که برای خرید کالا بوده است برای مصارف غیر از خرید کالا
مجازات جرم کلاهبرداری چیست
شایان به ذکر است که مجازات فردی که کلاهبرداری کرده است مطابق با ماده یک تشدید مجازات مرتکبین و اختلاس و کلاه برداری یک تا هفت سال حبس و جزای نقدی معادل با مالی که کلاه برداری کرده است بپردازد. علاوه بر این محرم به رد مال نیز محکوم می شود.
نحوه اثبات جرم کلاهبرداری به چه صورت هست؟
اثبات جرم کلاهبرداری می‌تواند با استفاده از روش‌های مختلفی انجام شود. در ادامه، روش‌های اثبات کلاهبرداری را بررسی می‌کنیم:
- اقرار:
اگر فرد متهم به کلاه برداری اقرار کند، این اقرار می‌تواند به عنوان دلیلی برای اثبات جرم او مورد استفاده قرار گیرد. - شهادت:
شهادت شاهدان و مدارک موجود می‌تواند به عنوان دلیلی برای اثبات کلاه برداری باشد. شاهدان می‌توانند در دادگاه به آنچه دیده و شنیده‌اند شهادت دهند و مدارک موجود می‌توانند به عنوان ادله اثبات جرم در دادگاه مورد استفاده قرار گیرند. - علم قاضی:
قاضی با توجه به شواهد و مدارک موجود به صورت علمی و با استناد بر قوانین و مقررات مربوطه، به اثبات کلاه برداری می‌پردازد و رأی نهایی را نیز بر علیه مجرمان، صادر می‌کند.
به طور کلی، برای اثبات کلاهبرداری، باید از شواهد و مدارک موجود استفاده کنیم و با توجه به قوانین و مقررات مربوطه، بهترین مستندات دفاعی و محکمه‌پسند را ارائه دهیم. همچنین، در صورت نیاز، می‌توان از خدمات وکیل کیفری استفاده کرد تا در این فرآیند همواره ما را راهنمایی کند.
نحوه دفاع در رابطه با شکایت کلاهبرداری:
در صورت مواجهه با شکایت کلاهبرداری، باید به نکات زیر توجه کنید:
الف) جمع‌آوری مدارک و مستندات:
اولین قدم، جمع‌آوری تمام مدارک و مستنداتی است که می‌تواند به دفاع شما کمک کند. این مدارک و مستندات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- قرارداد‌ها
- مکاتبات
- رسید‌ها
- شهادت شهود
ب) مشورت با وکیل:
مشورت با یک وکیل متخصص در امور کیفری، می‌تواند به شما در نحوه دفاع از خود در برابر شکایت کلاه برداری کمک کند و در واقع به شما مشاوره حقوقی بدهد. وکیل می‌تواند با بررسی مدارک و مستندات شما، بهترین استراتژی دفاعی را برای شما تعیین کند.
پ) حضور در دادگاه:
- در جلسه دادگاه، باید با قاضی و دادستان با صداقت و صراحت صحبت کنید.
- به تمام سؤالات آن‌ها به طور کامل و دقیق پاسخ دهید.
- وکیل شما در دادگاه از شما دفاع می‌کند و به سؤالات قاضی و دادستان پاسخ می‌دهد.
ت) ارائه لایحه دفاعیه:
- وکیل شما می‌تواند یک لایحه دفاعیه قوی و مستدل تنظیم کند.
- در لایحه دفاعیه، وکیل به دفاع از شما می‌پردازد و دلایل و مدارک بی‌گناهی شما را ارائه می‌دهد.
ث) نکات مهم در رابطه با دفاع در برابر شکایت کلاهبرداری:
- کلاه برداری یک جرم کیفری است و مجازات سنگینی دارد.
- در صورت اثبات جرم کلاه برداری، به مجازات حبس، جزای نقدی و شلاق محکوم خواهید شد.
- داشتن یک وکیل متخصص و باتجربه می‌تواند شانس موفقیت شما در پرونده را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
ج) نمونه‌های دفاعیه در برابر شکایت کلاهبرداری
در اینجا چند نمونه از دفاعیات رایج در برابر شکایت کلاهبرداری ارائه می‌شود. توجه داشته باشید که این فقط چند نمونه از دفاعیات رایج در برابر شکایت کلاه برداری است و بهترین دفاع با توجه به شرایط خاص هر پرونده متفاوت خواهد بود. همیشه قبل از هرگونه اقدامی در خصوص یک پرونده حقوقی، با یک وکیل متخصص مشورت کنید.
- انکار جرم:
مدعی شدن اینکه شما هیچ عمل مجرمانه‌ای انجام نداده‌اید.
- فقدان قصد مجرمانه:
مدعی شدن اینکه شما قصد فریب و تقلب نداشته‌اید.
- فقدان علم به کذب بودن اظهارات:
مدعی شدن اینکه شما به نادرستی به شما اطلاعات داده شده بود و شما به کذب بودن اظهارات خود علم نداشتید.
- استرداد مال:
مدعی شدن اینکه شما تمام وجوه یا اموالی را که به دست آورده‌اید به صاحب آن برگردانده‌اید.
- جبران خسارت:
مدعی شدن اینکه شما به صاحب مال خسارت وارد نکرده‌اید یا خسارت را جبران کرده‌اید.
به تعلیق انداختن مجازات جرم در کلاهبرداری:
تعلیق مجازات به معنای به تعویق انداختن اجرای تمام یا قسمتی از مجازات محکوم‌علیه برای مدتی معین و به منظور اصلاح و تربیت مجرم است. در مورد کلاه برداری، تعلیق مجازات جرم کلاهبرداری به شرایط مختلفی بستگی دارد، از جمله:
1- میزان و نوع کلاهبرداری:
در جرایم کلاه برداری درجه سه تا هشت، دادگاه می‌تواند در صورت وجود شرایط مقرر، اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را از یک تا پنج سال معلق نماید.
2- سابقه کیفری محکوم‌علیه:
در صورتی که محکوم‌علیه سابقه محکومیت به جرایم مستلزم مجازات‌های حد، قطع یا نقص عضو، حبس بیش از یک سال در جرایم عمدی، جزای نقدی بیش از دو میلیون ریال، یا سابقه محکومیت دوبار یا بیشتر به علت جرم‌های عمدی به هر میزان مجازات داشته باشد، امکان تعلیق مجازات وجود ندارد.
3- وضعیت اجتماعی و سوابق زندگی محکوم‌علیه:
دادگاه با ملاحظۀ وضع اجتماعی و سوابق زندگی محکوم‌علیه و اوضاع و احوالی که موجب ارتکاب جرم گردیده است، اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را مناسب می‌داند.
4- رضایت شاکی:
در برخی موارد، رضایت شاکی می‌تواند در تعلیق مجازات مؤثر باشد. در صورت وجود شرایط قانونی، دادگاه می‌تواند اجرای مجازات کلاهبرداری را به مدت معین و با شرایطی تعلیق نماید.
4 شرایط تعلیق مجازات کلاهبرداری:
این شرایط عبارت هستند از:
- محکوم‌علیه باید تعهد کتبی بدهد که در طول مدت تعلیق، مرتکب جرم جدیدی نشود.
- محکوم‌علیه باید خسارات وارده به شاکی را جبران کند.
- محکوم‌علیه باید در صورت نیاز، تحت نظر و مراقبت قرار گیرد.
- محکوم‌علیه باید به دستور‌های دادگاه، مانند معرفی خود به مراکز مددکاری یا انجام خدمات عمومی، عمل کند.
در صورت عدم رعایت شرایط تعلیق، مجازات تعلیقی اجرا خواهد شد.
عناصر تشکیل دهنده کلاهبرداری کدامند
برای جدا کردن این جرم از دیگر جرائم علیه اموال شناخت عنصر تشکیل دهنده ی آن ضروری و لازم است. برخی از جرائم مثل سرقت ، کلاه برداری و خیانت در امانت یک سری وجه اشتراک دارد. به طور کلی هر جرم شامل بخش قانونی، روانی و مادی است و برای محکوم شدن فرد کلاهبردار توسط وکیل کلاهبرداری باید همه ی اجزای این عناصر اثبات شود.
1- عناصر قانونی:
مطابق با قوانین و تبصره هایی که وجود دارد کلاه برداری شامل مجازات خاصی است ، این قوانین در سال ۱۳۶۴ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است.
2- عناصر مادی:
لازم است بدانید که همین عنصر مادی به چندین دسته تقسیم می شود که اولین آن رفتار مادی فیزیکی است رفتار فرد مجرم در کلاه برداری باید مثبت باشد و ترک آن فعل حتی اگر با سو نیت بوده باشد و موجب اغفال طرف و ضربه زدن به آن شود هیچ وقت نمی تواند عنصر مادی را تشکیل دهد. اوضاع و احوال برای انجام جرم نیز بسیار مهم است. سه شرط مهم برای این کار وجود دارد.
الف) تقلبی بودن وسایلی که کلاهبردار از آن برای اغفال استفاده می کند، در این قانون بعد از ذکر کردن نمونه هایی از این وسایل تقلبی مال دیگری را ببرد. این نمونه های ذکر شده شامل در اختیار گذاشتن اسم یا عنوان مجعول است.
امیدوار کردن مردم به دیگر امور غیر واقع ، فریب دادن مردم به وجود شرکت ها ، فریب دادن افراد برای داشتن اختیارات واهی، مردم را از حوادث غیر واقعی ترساندن، صحنه زنی و گرفتن پول از شرکت های بیمه، فروش جواهرات بدلی به عنوان جواهر اصل و غیره است.
ب) اغفال کردن قربانی که مستلزم نداشتن او نسبت به تقلبی بودن وسایل مورد استفاده است. قربانی باید مال را با رضایت در اختیار قربانی قرار دهد ، این شرط مجزا از لزوم متقلبانه بودن وسیله مورد کلاه برداری است. لازمه ی این فریب و اغفال نیز باید عدم آگاهی او از کلاهبرداری است . علاوه بر این کلاهبرداری نیز مثل دیگر جرائم به مال برده تعلق دارد .
3- نتیجه ی کار:
کلاهبرداری جرمی است که شرط تحقق آن رسیدن به نتیجه ی خاصی است . نکته ی خیلی مهمی که در این رابطه وجود دارد ضرری که به دنبال کلاهبرداری می آید باید حتما مالی باشد و این جرم شامل بی آبرو کردن، کسب شهرت و غیره نمی شود. عناصر روانی نیز از دیگر عناصر کلاهبرداری است و همین مورد نیز شامل سو نیت عام و خاص می شود.
