تقسیم نامه ارث سندی حقوقی به منظور تعیین سهم‌الارث وراث است که با هدف جلوگیری از اختلافات میان آن‌ها تنظیم می‌شود. این سند چه به صورت عادی و چه رسمی باشد، چگونگی انتقال حقوق وراث نسبت به ماترک را مشخص می‌کند. از این‌رو در این صفحه ما قصد داریم به طور کامل به این موضوع، روش نوشتن، مراحل تهیه و انواع آن بپردازیم. همچنین از مدارک لازم، شرایط صحت تقسیم نامه و نحوه ابطال آن اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
علاوه‌بر این ضمن بررسی اهمیت این سند و توضیح قانون آن، مباحثی مانند دلایل ابطال یا تنفیذ تقسیم نامه و مهم‌ترین نکات پیرامون این مبحث را تشریح می‌کنیم؛ پس تا پایان نوشتار با وکیل ارث همراه شوید.
موسی الرضا میر وکیل پایه یک دادگستری
وکالت و مشاوره تخصصی در دعاوی کیفری
شماره تماس جهت تعیین وقت مشاوره
تقسیم نامه ارث چیست؟
یکی از مهم‌ترین مسائلی که پس از فوت هر شخصی میان وراث او مطرح می‌شود، موضوع تقسیم ترکه است. در اغلب موارد، اختلاف نظر میان وراث درباره نحوه تقسیم سهم‌الارث و بهره‌مندی از آن به نزاع‌های حقوقی ختم می‌شود.
برای پیشگیری از چنین چالش‌هایی، تنظیم تقسیم نامه ارث در نظام حقوقی پیش‌بینی شده است. این سند راه‌کاری برای ایجاد توافقات میان وراث درباره نحوه تقسیم ماترک شناخته می‌شود و زمانی اعتبار پیدا می‌کند که ضوابط قانونی مربوط به تنظیم آن رعایت شده باشد.
تقسیم نامه ارث به عنوان سندی است که وراث متوفی با رضایت متقابل آن را تنظیم می‌کنند تا اموال به جا مانده، بدون دخالت مرجع قضایی میان آن‌ها تقسیم شود.
در واقع تنظیم این سند نوعی توافق خارج از دادرسی به شمار می‌رود که اجرای آن، مستلزم احراز شرایط قانونی است. این تقسیم نامه در صورت رعایت قواعد ماهوی و شکلی اعتبار حقوقی دارد و قابلیت استناد در محاکم قضایی را نیز پیدا می‌کند.
بنابراین تنظیم تقسیم نامه ارث این امکان را فراهم می‌کند که وراث، بدون نیاز به ثبت دادخواست رسمی برای تقسیم ترکه، اموال باقیمانده از متوفی را میان خود تقسیم کنند. با این حال تحقق این امر زمانی امکان‌پذیر است که تمامی وراث، اهلیت قانونی داشته و به توافق برسند.
همچنین توافق آن‌ها باید ناظر به تمامی ماترک باشد و هیچ یک از ارکان ترکه بلاتکلیف نماند؛ در غیر این صورت این سند از اعتبار لازم برخوردار نیست و زمینه طرح دعوا هم‌چنان باقی می‌ماند.
دلیل اهمیت تقسیم نامه ارث
تقسیم نامه ارث به عنوان یک سند توافقی معتبر از بروز اختلافات خانوادگی و دعاوی مالکیتی پیشگیری می‌کند. در فقدان چنین توافق‌نامه‌ای، وراث ناگزیر درگیر تعارضات حقوقی و برداشت‌های متفاوت از میزان سهم‌الارث می‌شوند که این می‌تواند روابط خانوادگی را به شدت پرچالش و خدشه‌دار کند.
همچنین اهمیت تنظیم این سند در شفاف‌سازی نحوه تقسیم ماترک است و از بروز ابهام در تعیین مالکیت و دارایی‌ها جلوگیری می‌کند. به این ترتیب وراث در چارچوب قانونی مشخص، تقسیم ارث را انجام می‌دهند.
علاوه‌بر این تقسیم نامه ارثی این امکان را فراهم می‌کند که خواست و اراده متوفی نسبت به توزیع ماترک تا حدود قابل توجهی در تقسیم ارث رعایت شود. اگرچه اصل تقسیم سهم‌الارث بر مبنای قواعد قانونی انجام می‌گیرد، اما با تنظیم این سند وراث می‌توانند با توافق مشترک شرایط خاصی را که متوفی در نظر داشته، لحاظ کنند. این امر اهمیت تقسیم نامه را دوچندان می‌کند و مشکلات در تقسیم دارایی‌ها را به حداقل می‌رساند.
روش نوشتن و مراحل تهیه تقسیم نامه ارث
برای این‌که تقسیم نامه ارث از حیث حقوقی معتبر و قابل استناد باشد، این سند باید به صورت رسمی ثبت شود تا قطعیت در حقوق وراث را به همراه آورد. بنابراین رعایت تشریفات قانونی و ثبت این سند در دفاتر اسناد رسمی، ضرورت دارد. در ادامه مراحل تهیه تقسیم نامه ارث را تشریح می‌کنیم:
- مشاوره حقوقی: پیش از هر اقدامی، مشاوره با یک وکیل پایه یک دادگستری در امور ارث و ترکه توصیه می‌شود. وکلا می‌توانند نسبت به روش صحیح تنظیم تقسیم نامه، شما را راهنمایی کنند و این امر مانع از بروز ایرادات حقوقی در آینده می‌شود.
- تعیین دارایی‌ها: در ادامه باید تمامی اموال و دارایی‌های به جا مانده از متوفی شناسایی شود. تعیین دقیق ماترک شامل اموال منقول، غیرمنقول، مطالبات و دیون احتمالی متوفی است که مبنای اصلی برای تنظیم تقسیم نامه به حساب می‌آید.
- جمع‌آوری اطلاعات مربوطه: وراث موظف هستند مدارک لازم و مستندات مربوط به مالکیت اموال متوفی را جمع‌آوری کنند. اسناد مالکیت، گواهی انحصار وراثت، مدارک شناسایی وراث و هرگونه سند مالی مرتبط از جمله مدارک مورد نیاز است.
- تنظیم متن تقسیم نامه: تقسیم نامه ارث باید با رعایت ضوابط قانونی تنظیم شود و به وضوح، میزان سهم هر یک از وراث، مشخصات اموال و نحوه تقسیم آن‌ها مشخص باشد. همچنین توافقات میان ورثه و هرگونه شروط دیگر نیز در متن تقسیم نامه باید درج شود.
- امضای تقسیم نامه ارث: پس از تنظیم نهایی متن، تمامی وراث باید آن را با رضایت کامل و در حضور یکدیگر امضا کنند؛ حتی عدم امضای یکی از وراث می‌تواند به بیاعتباری کل سند منجر شود.
- ثبت تقسیم نامه: در نهایت ثبت رسمی تقسیم نامه ارث باید در یکی از دفاتر اسناد رسمی انجام گیرد تا واجد اعتبار حقوقی قطعی شود و قابلیت استناد پیدا کند.
مدارک لازم برای نوشتن تقسیم نامه ارث
آماده‌سازی مدارک مورد نیاز برای تنظیم تقسیم نامه ارث به ویژه زمانی که قصد تنظیم رسمی وجود داشته باشد، اهمیت بسیاری دارد. ارائه مستندات کامل از بروز وقفه یا مشکلات حقوقی در روند تنظیم سند جلوگیری می‌کند. در این بخش لیست این مدارک را ارائه می‌کنیم:
- گواهی انحصار وراثت
- مدارک هویتی تمامی وراث (کارت ملی و شناسنامه)
- فیش واریز هزینه‌های مربوط به تقسیم نامه ارث (در شرایط مراجعه به دفاتر اسناد رسمی)
- اسناد مالکیت اموال منقول و غیرمنقول متعلق به متوفی
- گواهی تصفیه بدهی‌های متوفی
- وکالت‌نامه رسمی شخصی که به وکالت از سوی یک یا تمام وراث اقدام می‌کند.
متن تقسیم نامه ارث pdf
برای دانلود، اینجا کلیک کنید.
نمونه صلح نامه تقسیم ارث
برای دانلود، اینجا کلیک کنید.
انواع تقسیم نامه ارث
تقسیم نامه ارث به طور کلی در نظام حقوقی به ۲ نوع اصلی یعنی سند عادی یا دست‌نویس و سند رسمی تقسیم می‌شود. این 2 سند از نظر اعتبار حقوقی با یکدیگر تفاوت دارند که در ادامه به تشریح آن می‌پردازیم:
- تقسیم نامه ارث به صورت سند عادی یا دست‌نویس: این سند در حضور تمامی وراث یا وکیل قانونی آن‌ها در یک محفل خانوادگی یا در حضور وکیل تنظیم می‌شود. در این سند باید میزان سهم‌الارث هر یک از ورثه از اموال و دارایی‌های متوفی به طور دقیق مشخص شود. همچنین شروط و توافقات مرتبط با نحوه تقسیم اموال نیز در آن درج می‌شود. در پایان تمامی وراث یا وکیل رسمی آن‌ها باید سند را امضا کنند و اثر انگشت بزنند. این تقسیم نامه اعتبار کم‌تری نسبت به سند رسمی دارد.
- تقسیم نامه ارث به صورت سند رسمی: این تقسیم نامه بالاترین سطح اعتبار حقوقی را دارد که در یکی از دفاتر اسناد رسمی به ثبت می‌رسد. در این فرایند تمامی وراث یا وکیل آن‌ها باید با ارائه مدارکی نظیر گواهی انحصار وراثت و مدارک هویتی، توافق خود را درباره نحوه تقسیم ترکه به دفتردار اعلام کنند. در ادامه میزان سهم هر یک از ورثه و شروط در متن سند باید درج شود. در آخر هم تقسیم نامه رسمی توسط تمامی وراث امضا شده و با اثر انگشت تایید می‌شود. هر یک از ورثه می‌توانند یک نسخه از تقسیم نامه را داشته باشند.
قانون تقسیم نامه سهم‌الارث
قانون تقسیم نامه سهم‌الارث مرتبط با ماده ۳۱۳ قانون امور حسبی است که رعایت شرایط مشخصی را برای اعتبار حقوقی این سند، ضروری می‌داند. در این قانون اشاره شده که تمامی وراث در زمان تنظیم تقسیم نامه باید حاضر باشند و با مفاد آن موافقت کنند. این حضور و توافق باید آزادانه و بدون اجبار باشد. همچنین به داشتن اهلیت قانونی تمامی ورثه تاکید شده؛ به این معنا که از عقل، بلوغ و رشد برخوردار بوده و توانایی تصرف در حقوق مالی خود را داشته باشند.
از دیگر شرایط ماده ۳۱۳ قانون تقسیم نامه سهم‌الارث این است که اگر میان وراث فردی محجور وجود داشته باشد، تنظیم تقسیم نامه بدون رعایت مقررات مربوطه امکان‌پذیر نیست. همچنین از دیگر الزامات آن، امضای تمامی وراث ذیل این سند است؛ حتی اگر یکی از ورثه از این کار امتناع ورزد به بیاعتباری تقسیم نامه منجر می‌شود و این امر قابلیت استناد آن را مخدوش می‌کند.
شرایط صحت تقسیم نامه ارث
برای آن‌که تقسیم نامه ارث از منظر حقوقی صحیح و معتبر تلقی شود، قانون‌گذار شرایط مشخصی را پیش‌بینی کرده است. رعایت این شروط مطابق با ماده ۳۱۳ قانون امور حسبی، الزامی برای قابلیت استناد این سند در مراجع رسمی شناخته می‌شود. در این بخش مهم‌ترین شرایط صحت تقسیم نامه ارث را بررسی می‌کنیم:
- حضور و موافقت تمامی وراث با تنظیم تقسیم نامه: اولین شرط صحت تقسیم نامه ارث این است که تمامی وراث برای تنظیم سند حضور داشته و موافق مفاد آن باشند. توافق باید آزادانه و بدون اکراه یا اجبار حاصل شود. عدم حضور حتی یک نفر از ورثه اعتبار تقسیم نامه را مخدوش می‌کند و امکان استناد به آن محدود می‌شود.
- اهلیت قانونی تمامی وراث: تمامی وراث هنگام تنظیم تقسیم نامه باید اهلیت قانونی (عقل، بلوغ، رشد) داشته باشند. این امر به دلیل صلاحیت قانونی برای تصرف در حقوق مالی است. ضمن این‌که حضور شخص محجور بدون رعایت موازین قانونی، موجب بیاعتباری تقسیم نامه می‌شود.
- وجود امضای تمامی وراث ذیل تقسیم نامه: امضای ورثه ذیل سند تنظیم شده ضروری است؛ به خصوص در شرایطی که سند به صورت عادی تنظیم می‌شود.
- پرداخت هزینه‌های مربوطه: چنان‌چه وراث تصمیم به تنظیم تقسیم نامه رسمی در دفاتر اسناد داشته باشند، پرداخت هزینه‌های قانونی مربوطه الزامی است. همچنین ورثه باید مدارک لازم از جمله گواهی انحصار وراثت، مدارک هویتی و سایر مستندات مربوطه را ارائه دهند. رعایت این تشریفات، اعتبار حقوقی سند تنظیم شده را افزایش می‌دهد.
دلایل ابطال تقسیم نامه ارث
ابطال تقسیم نامه ارث به معنای بی‌اعتبار ساختن و از بین بردن آثار حقوقی توافق‌نامه‌ای است که وراث پیش‌تر در خصوص تقسیم ترکه میان خود تنظیم کرده‌اند. در نتیجه چنین ابطالی، توافق انجام شده دیگر قابلیت استناد و اجرا ندارد. قانون‌گذار در این خصوص شرایط مشخصی را پیش‌بینی کرده که در صورت تحقق آن، ذی‌نفعان می‌توانند با طرح دعوا در دادگاه تقاضای ابطال تقسیم نامه را مطرح کنند. از دلایل تنفیذ یا ابطال تقسیم نامه ارث می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم رعایت قوانین و مقررات: چنان‌چه در فرایند تنظیم تقسیم نامه ارث، قوانین و مقررات الزام‌آور نظیر ماده ۳۱۳ قانون امور حسبی یا مقررات مربوط به اهلیت اشخاص رعایت نشده باشد، این امر می‌تواند موجب ابطال سند شود.
- تغییر شرایط اقتصادی: در برخی مواقع تغییرات اساسی در شرایط اقتصادی پس از تنظیم تقسیم نامه بر قابلیت اجرای آن اثر می‌گذارد. برای مثال افزایش ارزش برخی اموال یا بروز وضعیت جدید که تعادل و توازن اولیه تقسیم ترکه را برهم زند، می‌تواند دلیلی برای طرح دعوای ابطال از سوی برخی از وراث باشد.
- نقض شرایط مندرج در تقسیم نامه: اگر پس از تنظیم و امضای تقسیم نامه ارث مشخص شود که یکی یا چند نفر از وراث، مفاد و شروط مندرج در سند را نقض کرده‌اند، این موضوع می‌تواند موجبات ابطال تقسیم نامه را فراهم سازد. برای مثال کتمان برخی اموال از ماترک یا عدم تحویل سهم مقرر به سایر وراث از جمله مصادیق نقض شرایط است که ورثه زیان دیده حق مراجعه به دادگاه برای ابطال سند را دارد.
- عدم تراضی در هنگام تنظیم تقسیم نامه: چنان‌چه یکی از وراث در زمان تنظیم تقسیم نامه رضایت واقعی و آگاهانه نداشته یا رضایت وی تحت اجبار، اکراه یا فریب حاصل شده باشد، تقسیم نامه فاقد اعتبار حقوقی می‌شود.
- وقوع خطا یا اشتباه در تقسیم اموال: اگر تقسیم ماترک به دلایلی مانند اشتباه در شناسایی اموال، محاسبات نادرست یا تفسیر غلط از میزان سهم‌الارث انجام شده باشد، تقسیم نامه به طور کلی از اعتبار حقوقی ساقط می‌شود.
- تقسیم توام با اختلال مال غیر: ورود مال غیر به تقسیم اموال، یکی از اسباب مهم بطلان تقسیم نامه به حساب می‌آید. در صورتی که مالی متعلق به شخص ثالث باشد به اشتباه یا به عمد، میان اموال متوفی قرار گرفته و بین وراث تقسیم شود، تقسیم نامه قابلیت ابطال دارد و ذی‌نفع ثالث می‌تواند نسبت به استیفای حقوق خود اقدام کند.
- وجود عیب در سهم یکی از وراث: اگر پس از انجام تقسیم ارث مشخص شود که سهم اختصاص یافته به یکی از وراث عیب یا نقصی داشته که در زمان تقسیم نامه برای سایرین مشخص بوده، این امر می‌تواند موجبات ابطال یا اصلاح تقسیم نامه را فراهم سازد.
نحوه ابطال تقسیم نامه ارث
برای ابطال تقسیم نامه ارث، روش‌های مختلفی برای ذی‌نفعان وجود دارد که بسته به ماهیت اختلاف، میزان همکاری ورثه و وضعیت حقوقی سند انتخاب می‌شوند. قانون‌گذار امکان ابطال توافقی و از طریق مراجع قضایی را در این خصوص پیش‌بینی کرده است. در این بخش مهم‌ترین روش‌های ابطال تقسیم نامه ارث را معرفی و تشریح می‌کنیم:
- توافق‌نامه اصلاحی: وراث می‌توانند با تنظیم توافق‌نامه اصلاحی، تقسیم نامه پیشین را با توافق جمعی اصلاح یا ابطال کنند. این روش در صورتی موثر است که تمامی ورثه بر لزوم تغییر یا ابطال تقسیم نامه قبلی توافق کامل داشته باشند. تنظیم این سند باید به صورت مکتوب و با امضای تمامی ورثه انجام گیرد تا اعتبار داشته باشد.
- رسیدگی قضایی: در صورت بروز اختلاف یا عدم امکان حصول توافق میان وراث هر یک از ذی‌نفعان می‌توانند با طرح دعوای ابطال تقسیم نامه در دادگاه صالح، خواستار رسیدگی قضایی باشند. در این پروسه دادگاه با بررسی دلایل و مدارک ارائه شده، مشروعیت یا عدم مشروعیت تقسیم نامه را احراز کرده و نسبت به ابطال یا تایید آن رای صادر می‌کند.
- مذاکره و توافق خارج از دادگاه: یکی دیگر از روش‌ها برای ابطال تقسیم نامه ارث، مذاکره مستقیم میان وراث است. در این روش ورثه می‌توانند از طریق گفت‌وگو و بدون مداخله دادگاه به توافق جدید در خصوص ابطال یا اصلاح تقسیم نامه دست یابند. هرچند برای حفظ آثار حقوقی بهتر است توافقات حاصل شده به صورت مکتوب، تنظیم و امضا شود و به ثبت رسمی برسد.
تقسیم نامه ارث زمین کشاورزی
تقسیم نامه ارث زمین کشاورزی به سندی اطلاق می‌شود که در آن وراث متوفی، سهم‌الارث خود را از زمین کشاورزی مشخص و مکتوب می‌کنند. هدف از تنظیم چنین سندی، تعیین دقیق حدود و میزان بهره‌برداری هر یک از ورثه از اراضی زراعی به منظور جلوگیری از بروز اختلافات است.
این تقسیم نامه می‌تواند به 2 صورت عادی یا رسمی تهیه شود که در هر 2 شکل، توافق میان وراث الزامی است. ضمن این‌که رعایت نکاتی مانند حقابه، سهم‌بری از منابع مشترک، کاربری زمین و مقررات مربوط به اراضی کشاورزی در این تقسیم نامه اهمیت دارد.
هزینه تنظیم تقسیم نامه ارث
پرداخت هزینه تنظیم تقسیم نامه ارث زمانی ضرورت پیدا می‌کند که به صورت رسمی و از طریق مراجعه به دفاتر اسناد رسمی انجام گیرد. در چنین حالتی هزینه‌ای بابت تنظیم هر سند تقسیم نامه بسته به تعداد اموال منقول و غیرمنقول موضوع تقسیم، دریافت می‌شود. بر اساس آخرین تعرفه‌های اعلام شده، هزینه تنظیم این سند برای هر یک از اموال موضوع ارث حدود ۱۰۰ هزار تومان است.
البته تعرفه مذکور به صورت سالانه و بر اساس نرخ تورم و تغییرات اقتصادی ممکن است افزایش یابد. همچنین به غیر از هزینه تنظیم تقسیم نامه رسمی، هزینه صدور گواهی انحصار وراثت هم باید به صورت جداگانه پرداخت شود. در خصوص تقسیم نامه‌های عادی که وراث بدون مراجعه به دفاتر رسمی تهیه می‌کنند، باید بدانید که هزینه‌ای ندارد؛ مگر این‌که ورثه جهت تنظیم از خدمات وکیل کمک بگیرند که در این شرایط حق‌الوکاله وکیل باید پرداخت شود.
تنفیذ تقسیم نامه ارث
تنفیذ تقسیم نامه ارث به معنای تایید و الزام‌آور شدن مفاد تقسیم نامه از سوی مراجع قضایی است. این موضوع زمانی مطرح می‌شود که میان وراث اختلافی درباره پذیرش یا اجرای تقسیم نامه به وجود آید؛ به ویژه در مواردی که یک یا چند نفر از ورثه از همکاری برای ثبت رسمی تقسیم نامه یا امضای آن امتناع می‌ورزند. در چنین شرایطی سایر وراث می‌توانند با طرح دعوای تنفیذ تقسیم نامه ارث در دادگاه، الزام سایر ورثه را به پذیرش و اجرای مفاد این سند، درخواست کنند.
الزام به تنفیذ تقسیم نامه یک حکم قضایی محسوب می‌شود که پس از صدور، همه وراث موظف به رعایت آن هستند. هیچ یک از ورثه پس از صدور این حکم، حق مخالفت یا استنکاف از اجرای مفاد آن را نخواهند داشت. همچنین دادگاه پس از احراز رعایت شرایط قانونی تنظیم تقسیم نامه ارث در کوتاه‌ترین زمان ممکن، اجرای آن را به مرحله عمل در می‌آورد.
نکات حقوقی تقسیم نامه ارث
تنظیم تقسیم نامه ارث از جمله اقداماتی است که آثار حقوقی بی‌‌شماری دارد و بی‌توجهی به موارد قانونی آن می‌تواند منجر به اختلافات پیچیده و دعاوی طولانی در مراجع قضایی شود. این سند باید به گونه‌ای باشد که از بروز هرگونه تعارض، ابهام یا ایراد شکلی و ماهوی جلوگیری کند. از این‌رو در ادامه برخی از مهم‌ترین نکات پیرامون این موضوع را با شما مرور می‌کنیم:
- همه وراث باید از مفاد تقسیم نامه مطلع و نسبت به آن توافق داشته باشند. هرگونه پنهان کاری در اعلام سهم‌الارث می‌تواند تقسیم نامه را باطل کند.
سهم‌الارث هر یک از وراث باید مطابق با قوانین و مفاد گواهی انحصار وراثت تعیین شود. تخطی از این موضوع، قابلیت ابطال سند را فراهم می‌آورد. - وراث صغیر یا محجور تنها با رعایت تشریفات خاص و با حضور قیم می‌توانند در تقسیم نامه شرکت کنند. عدم رعایت این شرط موجب بیاعتباری سند می‌شود.
- در صورت تنظیم تقسیم نامه رسمی، رعایت تشریفات ثبتی و پرداخت هزینه‌های قانونی الزامی است.
- درج شروط خلاف قانون در تقسیم نامه ارث، ممکن است کل سند را بی‌اثر کند.
- استعلام از مراجع ثبتی درباره وضعیت حقوقی اموال غیرمنقول پیش از تنظیم تقسیم نامه توصیه می‌شود.
- در صورت وجود تعهدات مالی یا رهن روی اموال غیرمنقول، باید وضعیت آن‌ها در تقسیم نامه مشخص شود.
- با عدم توافق کامل میان وراث، امکان مراجعه به دادگاه و درخواست تقسیم قضایی وجود دارد.
- با توجه به پیچیدگی‌های حقوقی و الزامات قانونی در فرایند تنظیم تقسیم نامه ارث، کمک گرفتن از مشاوره و همراهی یک وکیل متخصص در این حوزه ضرورتی انکارناپذیر دارد. وکیل می‌تواند در تعیین دقیق سهم‌الارث، رعایت تشریفات قانونی، نگارش صحیح متن تقسیم نامه و پیشگیری از درج شروط خلاف قانون، راهنمای موکل باشد. بنابراین بهترین پیشنهاد برای تقسیم ترکه به شکلی قانونی و شفاف و تنظیم تقسیم نامه، کمک گرفتن از وکلای حرفه‌ای در این حوزه است.
سخن پایانی
در پایان باید تاکید کرد که تنظیم تقسیم نامه ارث چه به شکل رسمی و چه به صورت سند عادی به رعایت اصول قانونی، دقت در تنظیم مفاد و شناخت آثار حقوقی آن نیاز دارد. در این صفحه ما سعی کردیم با تشریح مواد قانونی در این خصوص، چگونگی نوشتن و مراحل تهیه این سند را بررسی کنیم. همچنین در خصوص انواع تقسیم نامه، مدارک لازم آن، شرایط صحت تعیین شده و هزینه‌های مربوطه، اطلاعاتی را با شما به اشتراک گذاشتیم. در ادامه نیز نحوه ابطال تقسیم نامه، دلایل آن، تنفیذ و نکات حقوقی پیرامون این مبحث را تشریح کردیم. امیدواریم این مطالب بتواند آگاهی حقوقی در این باره را افزایش دهد و موثر واقع شود.
سوالات متداول
- اگر یکی از وراث، تقسیم نامه ارث را امضا نکند چه باید کرد؟
در صورتی که حتی یکی از وراث از امضای تقسیم نامه امتناع ورزد یا حاضر به توافق نشود، موضوع از حالت توافقی خارج شده و روند تقسیم ترکه به موجب قانون و از طریق دادگاه صالح انجام می‌گیرد. در این حالت رسیدگی قضایی و طی مراحل اداری برای صدور حکم تقسیم ترکه، الزامی می‌شود. - تفاوت تقسیم نامه ارث با توافق‌نامه ارثی چیست؟
تقسیم نامه سندی است که به موجب آن سهم‌الارث هر یک از وراث نسبت به ماترک به طور مشخص تعیین می‌شود؛ اما توافق‌نامه ارثی بیانگر توافق کلی میان وراث درباره نحوه مدیریت، بهره‌برداری یا تقسیم آتی ماترک است. در توافق‌نامه الزامی به انتقال حقوق مالکانه نیست، مگر آن‌که در قالب تقسیم نامه رسمی تنظیم شود.
